• Tweet

Umowa ramowa na dostawy polskich elementów systemów HIMARS i Chunmoo

     Z udziałem wicepremiera i ministra obrony narodowej Mariusza Błaszczaka, 9 listopada br. w Warszawie z Konsorcjum PGZ-WWR w skład którego weszły spółki polskiego przemysłu obronnego została zawarta umowa ramowa na dostawy wyprodukowanych w Polsce elementów dywizjonowych modułów ogniowych (DMO) wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych, amerykańskich M142 HIMARS oraz południowokoreańskich K239 Chunmoo. Łączna wartość obu tych programów jest szacowana na ok. 50 mld PLN, z czego wartość komponentów których dostawcą mają być polskie firmy określa się na ok. 20 mld PLN (ponad 40% całości).

Pierwszą część programu Homar będą stanowiły wyrzutnie rakiet M142 HIMARS zamonowane na podwoziu ciężarówki Jelcz z napędem 6x6. Grafika z koncepcji programu Homar prezentowanej w 2018 roku. Grafika: PGZ S.A.

  Zawarta dziś umowa pomiędzy Agencją Uzbrojenia a konsorcjum PGZ-WWR ma na celu określenie zasad i warunków zawierania poszczególnych umów wykonawczych związanych z wdrożeniem krajowych elementów DMO artylerii rakietowej dalekiego zasięgu w ramach realizacji projektu dotyczącego wprowadzenia na wyposażenie Sił Zbrojnych RP wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych M142 HIMARS oraz K239 Chunmoo.

  W skład konsorcjum PGZ-WWW, oprócz lidera, którym jest Polska Grupa Zbrojeniowa S.A., weszły również: Huta Stalowa Wola S.A., Jelcz sp. z o.o., Rosomak S.A., Wojskowe Zakłady Łączności nr 1 S.A. oraz PIT-Radwar S.A. W projekcie, w charakterze poddostawców uczestniczyć będą również inne spółki wchodzące w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej, jak i inne podmioty krajowego przemysłu obronnego.

  Zadanie związane z wdrożeniem krajowych elementów DMO artylerii rakietowej dalekiego zasięgu (programu znanego wcześniej pod kryptonimem Homar), stanowić ma drugie co do wartości, obok programu Narew, największe zadanie, jakie zostanie skierowane do polskiego przemysłu obronnego. Szacunkowy koszt tego zadania ma przekroczyć 20 mld PLN, a wolumen zamówień jednostek sprzętu wojskowego, głównie różnego typu pojazdów, począwszy od wozów z napędem 4x4, na podwoziach 8x8 kończąc, wyniesie kilka tysięcy egzemplarzy.

  W skład elementów, które zostaną dostarczone przez konsorcjum PGZ-WWR wchodzą:

• podwozia specjalne Jelcz z układem napędowym 6x6 przeznaczone pod integrację amerykańskich modułów wyrzutni M142 HIMARS,
• podwozia specjalne Jelcz z układem napędowym 8x8 przeznaczone pod integrację południowokoreańskich modułów wyrzutni K239 Chunmoo,
• artyleryjskie wozy dowodzenia – oparte na polskim rozwiązaniu pojazdu Waran (opracowanym przez HSW S.A. z wykorzystaniem podwozi czeskiej Tatry) z napędem 4x4 (na szczeblu baterii) i 6x6 (na szczeblu dywizjonu),
• artyleryjskie wozy rozpoznawcze - oparte na polskim rozwiązaniu pojazdu Waran 4x4;
• wozy amunicyjne oparte na konstrukcji pojazdów Jelcz 8x8 w konfiguracji LRPT (Large Repair Parts Trnasporter – pojazdy opracowane na potrzeby programu Wisła),
• wozy ewakuacji technicznej,
• bezzałogowe systemy powietrzne,
• systemy dowodzenia i łączności, w tym przede wszystkim aparatownie, węzły teleinformatyczne, wozy kablowe, Mobilne Moduły Stanowisk Dowodzenia (MMSD), których nośnikami będą pojazdy Jelcz w różnej konfiguracji,
• systemy radiolokacyjne,
• kompleksowy pakiet sprzętu logistycznego (w tym m.in.: samochody średniej ładowności wysokiej mobilności Jelcz 4x4, samochody dużej ładowności podwyższonej mobilności Jelcz 6x6, warsztaty remontu uzbrojenia i elektroniki, uniwersalne warsztaty kontenerowe, cysterny, aparatownie elektryczne, itd.).

  Wyżej wymieniony sprzęt pozyskiwany będzie w ramach zawieranych kolejnych umów wykonawczych. Przedmiot każdej z nich związany będzie albo z obszarem, którego dotyczy (np. sprzęt logistyczny) albo ze specyfiką danego produktu (np. artyleryjskie wozy dowodzenia). Harmonogram zawierania i realizacji umów związany jest przede wszystkim z terminem dostaw komponentów efektora, a co za tym idzie wzrostem zdolności bojowych wojsk rakietowych i artylerii.

Na bazie pojazdu Waran 4x4 planuje się pozyskać artyleryjskie wozy rozpoznawcze oraz artyleryjskie wozy dowodzenia poziomu baterii. Ich dostawy to jeden z elementów trzeciej części programu Homar. Fot. PGZ S.A.

  Zakończenie procesu kontraktowania poszczególnych umów wykonawczych planowane jest w pierwszej połowie 2023 roku, co pozwoli na rozpoczęcie dostaw już w przyszłym roku, m. in. 18 wyrzutni K239 Chunmoo na podwoziu Jelcz.

  Kolejnym istotnym elementem programu będzie pozyskanie transferu technologii umożliwiającej produkcję samych wyrzutni oraz amunicji w Polsce, co będzie związane z budową nowych kompetencji polskich podmiotów przemysłowych. Absorbcja technologii będzie wiązała się z koniecznością inwestycji w infrastrukturę, ustanowieniem linii produkcyjnych oraz przygotowaniem personelu projektującego i produkcyjnego, co według MON może zając około 4-5 lat. Oznacza to, że pozyskiwanie rozwiązań zagranicznych wyprodukowanych na terenie naszego kraju może rozpocząć się nie wcześniej niż w latach 2026-2027.

Program Homar

  Program pozyskania łącznie 28 DMO wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych (WWR) Homar został podzielony na trzy części dotyczące:

• nabycia modułów wyrzutni rakiet systemu M142 HIMARS wraz z amunicją oraz ich integracji z polskim systemem Topaz oraz polskimi podwoziami Jelcz dla 12 DMO (w tym jeden DMO zamówiony w 2019 roku);
• nabycia modułów wyrzutni rakiet systemu K239 Chunmoo wraz z amunicją oraz ich integracji z polskim systemem Topaz oraz polskimi podwoziami Jelcz dla 16 DMO;
• nabyciu pozostałych komponentów systemu dla wszystkich 28 DMO w oparciu o potencjał przemysłu krajowego.

  Każdy DMO dysponować będzie 18 wyrzutniami rakiet, zapasem amunicji o różnym zasięgu oraz szeregiem pojazdów wsparcia (wozy amunicyjne, dowodzenia, rozpoznawcze) i zabezpieczenia (tj. szeroko pojęta logistyka). Zakłada się, że etatowe wyposażenie jednego będzie składało się z ponad 150 jednostek sprzętowych (nie tylko pojazdów). Każda wyrzutnia systemu HIMARS może przenosić jeden moduł z sześcioma pociskami kalibru 227 mm z rodziny GMLRS lub jeden taktyczny pocisk balistyczny (TBM) krótkiego zasięgu kalibru 610 mm z rodziny ATACMS. Natomiast wyrzutnia systemu Chunmoo może przenosić dwa moduły, każdy z sześcioma pociskami kalibru 229 mm lub jednym TBM krótkiego zasięgu kalibru 600 mm.

  Program Homar realizowany zgodnie z aktualną koncepcją przewiduje maksymalne ujednolicenie poszczególnych komponentów w oparciu o krajowy przemysł obronny z wykorzystaniem elementów podsystemu efektorów (wyrzutni wraz z rakietami) pozyskiwanych od producenta zagranicznego.

  Realizację pierwszej z ww. części programu Homar zapoczątkowała umowa z 13 lutego 2019 roku o wartości ok. 2 mld PLN brutto (414 mln USD netto), na podstawie której w 2023 roku dotrze do Polski kompletny dywizjon (DMO) HIMARS w konfiguracji US Army (20 wyrzutni M142 na podwoziach amerykańskich ciężarówek, w tym dwie przeznaczone do celów szkoleniowych) wraz z zapasem amunicji.

  W dalszej kolejności zamawiane będą jedynie komponenty systemu amerykańskiego (np. moduły wyrzutni), które będą podlegały integracji i uzupełnieniu o polskie komponenty systemu (np. wozy dowodzenia, wozy amunicyjne, itp.). W tym celu wysłano m.in. 26 maja br. zapytanie ofertowe LoR (Letter of Request) do rządu Stanów Zjednoczonych w trybie FMS (Foreign Military Sales). Obecnie prowadzone są rozmowy dotyczące możliwości produkcji wybranych elementów wyrzutni i pocisków w polskich zakładach zbrojeniowych. Rozważa się również utworzenie na terenie Polski centrum serwisowego systemu HIMARS, przeznaczonego nie tylko dla Sił Zbrojnych RP. Zawarcie stosownych umów ze stroną amerykańską planowane jest na pierwszą połowę przyszłego roku.

Drugą część programu Homar będą stanowiły wyrzutnie rakiet K239 Chunmoo, które zostaną dostarczone na podwoziu ciężarówki Jelcz z napędem 8x8 (na zdjęciu z podwoziem południowokoreańskim). Fot. Hanwha Defense.

  W zakresie realizację drugiej z ww. części programu Homar, czyli komponentu południowokoreańskiego, zawarto już 19 października br. umową ramową z Hawha Defense i 4 listopada br. pierwszą umowę wykonawczą o wartości ok. 20,5 mld PLN brutto (3,55 mln USD netto), na pozyskanie 218 wyrzutni (dla 12 DMO oraz dwóch wyrzutni na potrzeby szkolenia obsług) oraz odpowiedniej ilości amunicji. Więcej na ten temat można przeczytać TUTAJ.

  W ramach drugiej umowy wykonawczej, zakłada się pozyskanie kolejnych 70 wyrzutni K239 oraz znaczącej ilości amunicji, wyprodukowanych już w polskich zakładach. Zamówienie dotyczące pozyskania wyrzutni planowanych do wyprodukowania w Polsce ma na celu przede wszystkim wyskalowanie inwestycji do poziomu niezbędnego do utworzenia późniejszego potencjału serwisowego i modernizacyjnego. Pozwoli to na uniknięcie przeskalowania inwestycji, związanych z zabezpieczeniem dostaw dużej ilości sprzętu w krótkim okresie. W przypadku amunicji, strona polska oczekuje pełnego przeniesienia produkcji do Polski, wraz z niezbędnym transferem wiedzy i technologii. Rozwiązanie biznesowe dotyczące formuły współpracy pomiędzy przemysłem polskim i koreańskim oraz zakres transferu technologii i koszty inwestycji zostaną zawarte w Przemysłowym Studium Wykonalności, którego zatwierdzenie przez Ministerstwo Obrony Narodowej warunkować będzie przystąpienie do negocjacji drugiej umowy wykonawczej. Warto podkreślić, że rozmowy w tej sprawie pomiędzy Polską Grupą Zbrojeniową S.A. oraz Hanwha Aerospace, rozpoczną się już 22 listopada tego roku.

  Realizację trzeciej części programu Homar i dostawy polskich podwozi zainicjowała zawarta dzisiaj umowa ramowa z polskim Konsorcjum PGZ-WWR.

Pierwszy DMO M142 HIMARS zamówiony w 2019 roku zostanie dostarczony na amerykańskich podwoziach, jednak z czasem przewiduje się również ich wymianę na polskie podwozia Jelcz. Fot. USMC.

Wcześniejsze plany

  Pozyskanie DMO Homar uznano za jedno z najważniejszych zadań Planu Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych RP (PMT) na lata 2013-2022. Zakładano wówczas nabycie trzech DMO. Program Homar miał być także priorytetem w latach 2015-2017, kiedy szefem MON był Antoni Macierewicz. Docelowe potrzeby określano wówczas na 9 DMO. Postępowanie w sprawie realizacji programu (na trzy DMO) rozpoczęto 9 lutego 2015 roku wysłaniem do Huty Stalowa Wola S.A. zaproszenia do negocjacji. W 2016 roku dokonano zmiany lidera programu, którym została PGZ S.A. W dniu 13 kwietnia 2017 roku PGZ złożyła ofertę do Inspektoratu Uzbrojenia zawierającą trzy propozycje: amerykańską, izraelską oraz turecką, a w dniu 4 lipca 2017 roku poinformowała o rekomendowaniu do dalszych rozmów amerykańskiego koncernu Lockheed Martin. W dniu 26 lipca 2017 roku w ramach procedury FMS zostało przekazane stronie amerykańskiej zapytanie ofertowe LoR dotyczące dostawy elementów DMO Homar. Z kolei w dniu 27 listopada 2017 roku amerykańska agencja DSCA (Defense Security Cooperation Agency) poinformowała o składowych i kosztach potencjalnej sprzedaży systemu rakietowego HIMARS (High Mobility Artillery Rocket System) dla polskiego programu Homar. Wartość pakietu wstępnie wyceniono na 250 mln USD. W jego skład miało wejść 16 pakietów z pociskami GMLRS M31A1 Unitary, 9 pakietów z pociskami GMLRS M30A Alternative Warheads, 61 pakietów pocisków ATACMS M57 Unitary, 8 urządzeń do pozycjonowania (Universal Position Navigation Unit), 34 pociski szkolne o ograniczonym zasięgu (Low Cost Reduced Range), 1642 moduły naprowadzania i sterowania dla pocisków GMLRS (dla pocisków powstałych w Polsce na licencji), urządzenia testowe oraz odbiorniki GPS. Polskie zapytanie dotyczyło jedynie fragmentu całości, który prawnie wymagał zgody rządu amerykańskiego i sprzedaży poprzez FMS. Kluczowe dla realizacji programu Homar miały być dopiero umowy pomiędzy Konsorcjum Homar a zagranicznym podwykonawcą dostarczającym technologię oraz pomiędzy Konsorcjum, a zamawiającym system Homar Inspektoratem Uzbrojenia. Podpisanie obu umów miało nastąpić w 2017 roku, ale nie udało się tego dokonać. Sposób realizacji programu zmienił się jednak na początku 2018 rok z chwilą zastąpienia na stanowisku szefa MON Antoniego Macierewicza przez Mariusza Błaszczaka…  

  W dniu 20 lipca 2018 roku poinformowano, że decyzją nowego ministra dotychczasowe postępowanie zostanie zakończone i rozpoczną się negocjacje ze stroną amerykańską w celu realizacji zamówienia zgodnie z procedurą FMS, ale już w zakresie tylko jednego kompletnego DMO M142 HIMARS, bez polonizacji i udziału w wykonaniu zamówienia polskiego przemysłu. W rezultacie tej decyzji, 19 października 2018 roku wysłano do rządu Stanów Zjednoczonych zapytania ofertowe LoR. Ostatecznie, wspomniana już umowa LOA na dostawę jednego dywizjonu systemu HIMARS została zawarta 13 lutego 2019 roku. 

Tomasz Dmitruk

(z wykorzystaniem informacji prasowej Agencji Uzbrojenia i artykułu „Wieloprowadnicowe wyrzutnie rakietowe dalekiego zasięgu – nowy system uzbrojenia dla Sił Zbrojnych RP” którego autorem jest płk Michał Marciniak).

• Tweet