• Tweet

Projekt nowego Planu Modernizacji Technicznej

     W dniu 7 września br. podczas odbywającego się w Kielcach Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego przedstawiono wstępny projekt Planu Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych RP w latach 2017-2022 (PMT), ze szczególnym uwzględnieniem lat 2017-2019. Szczegóły projektu zaprezentował Szef Zarządu Planowania Rzeczowego P8 Sztabu Generalnego WP pułkownik Krzysztof Zielski. W artykule przedstawiono pełną treść prezentacji, pytania i odpowiedzi jakie pojawiły się po jej zakończeniu oraz nasze pierwsze wnioski.

  W pierwszej kolejności poniżej przedstawiamy pełną treść wystąpienia Szefa Zarządu Planowania Rzeczowego P8 Sztabu Generalnego WP pułkownika Krzysztofa Zielskiego, w tym zaprezentowane slajdy.

PREZENTACJA PROJEKTU NOWEGO PMT

„Szanowni Państwo,

projekt Planu Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych RP (PMT) w latach 2017-2022, ze szczególnym uwzględnieniem lat 2017-2019 nad którym specjalnie do tego powołany zespół - duży zespół powołany przez Ministra Obrony Narodowej - pracował w przeciągu ostatnich dwóch miesięcy, stanowi pewien kompromis. Jest to kompromis pomiędzy dotychczasowymi priorytetami odzwierciedlonymi w PMT na lata 2013-2022, który w większości jest Państwu znany, ponieważ jesteście po tej drugiej stronie realizacyjnej, który był również prezentowany wielokrotnie na targach, a między priorytetami które zostały ustanowione przez nowe kierownictwo resortu obrony narodowej.

  Pewnie wszyscy Państwo tutaj zgromadzeni doskonale orientujecie się jakie główne założenia przedstawiał sobą poprzedni Plan. Zapewne też pamiętacie, że priorytetom zawartym w tym Planie została nadana szczególna waga poprzez wyniesienie ich do rangi rządowego programu, a stało się to uchwałą Rady Ministrów Nr 164 [uchwała z dnia 17 września 2013 roku w sprawie ustanowienia programu wieloletniego „Priorytetowe Zadania Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w ramach programów operacyjnych” - red.].

  No cóż, przeprowadzony na początku roku w resorcie obrony narodowej audyt wykazał, że skala opóźnień w realizacji tego planu modernizacji, programów modernizacyjnych jest tak wielka, że może ona spowodować zagrożenia w postaci kumulacji kolejnych wydatków w latach 2017-2020, a przez to realnie w tych latach zagrozić stabilności finansowej państwa. Dodatkowo musimy sobie szczerze powiedzieć, że z racji ułomności które ten plan sobą prezentował i procesu jego realizacji, który również nie koniecznie spełniał nasze oczekiwania, potrzeby Sił Zbrojnych nie zostały zaspokojone w odpowiednim tempie i w takim narastaniu jak żeśmy to przewidywali opracowując plan na lata 2013-2022.

  Żadne w zasadzie obszary nie satysfakcjonowały naszych beneficjentów, więc niewątpliwie największy wpływ na taką sytuację miało znaczne niedoszacowanie programów, które tutaj zostało podniesione, ponieważ na etapie ich definiowania zostały one w zły sposób określone oraz przedłużający się proces realizacji zadań, generujący częstokroć potrzebę dorzucania dodatkowych środków na zakończenie programu. Te wszystkie wymienione przeze mnie czynniki stanowiły wyraźny przyczynek do potrzeby pilnego uruchomienia prac nad nową wersją PMT.

  W dniu 25 kwietnia br. Minister Obrony Narodowej Antoni Macierewicz na odprawie rozliczeniowo-zadaniowej z kierowniczą kadrą resortu obrony narodowej wykazał jakie nowe priorytety i oczekiwania stoją przed Siłami Zbrojnymi. Priorytety powyższe zostały sformalizowane w postaci decyzji nr 205/MON z dnia 24 czerwca br. która stanowiła zalążek do powołania zespołu do spraw określenia priorytetowych zadań w zakresie modernizacji technicznej w latach 2017-2019. Tymi priorytetami, priorytetowymi obszarami są:

• obrona powietrzna,
• modernizacja Marynarki Wojennej,
• działania w cyberprzestrzeni,
• modernizacja Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych oraz
• Obrona Terytorialna.

  Decyzja ta stanowiła podstawę do uruchomienia prac przez przewodniczącego zespołu którym został Szef Sztabu Generalnego zgodnie z postanowieniami decyzji.

  Postawionym przed zespołem celem i zadaniami było: po pierwsze określenie priorytetowych zadań rzeczowych w zakresie modernizacji technicznej obejmujących wspomniany przeze mnie okres lat 2017-2019, opracowanie wstępnego projektu planu do dnia 31 lipca br. i tak się stało, o czym wspominał Minister Kownacki, no i ostatni etap po uzyskaniu pozytywnych opinii kierownictwa resortu, przedłożenie do dnia 15 września br. panu ministrowi ostatecznej wersji projektu Planu. Podkreślam że na tym etapie mówimy o projekcie Planu, ponieważ zgodnie z tempem i przebiegiem prac nad budżetem będzie on dopiero zatwierdzany po przyjęciu budżetu przez parlament. Co istotne, już sama w sobie decyzja Ministra Obrony Narodowej określała jakie ramy w zasadzie, w jakich ramach ma się poruszać zespół.

  Tymi ramami są prognozy kształtowania się wydatków resortu obrony narodowej ujęte w wieloletnim planie finansowym i prognoza wydatków możliwych do ujęcia w Centralnych Planach Rzeczowych. Wspomniane było często tutaj, że ta prognoza jest niekorzystna, w sensie obniżenia progów finansowych, które można dedykować modernizacji technicznej. W warunkach planistycznych oznacza to redefinicję Planu.

  Tak więc na początek tej prezentacji dokonałem definiowania dwóch obszarów, czynniki zewnętrzne i czynniki wewnętrzne które determinują nam kształt tego projektu, tego Planu. Jeśli chodzi o czynniki zewnętrzne to korekta prognoz budżetowych, tutaj pało już przez pana ministra powiedziane, że ta korekta obszaru modernizacyjnego to jest kilkanaście miliardów złotych, mówimy w skali całego okresu planistycznego o kwocie ok. 17 miliardów PLN. Czynnikami wewnętrznymi które miały wpływ na potencjał planistyczny były ograniczenia wynikające z zawartych już umów i konsekwencja tych umów, tj. 11 mld PLN w obecnym kształcie, sztywne wydatki przeznaczone na prace rozwojowe, składki, dotacje ok. 2 mld PLN oraz potrzeby remontowe o których tutaj mówił pan Minister, a więc na poziomie ok. 1 mld PLN rocznie oraz także inne obciążenia limitów wynikające z umów planowanych do zawarcia jeszcze w bieżącym roku, a także pakiet zadań o dużym, otwartym statusie lub charakterze, w stosunku do których toczą się obecnie procedury, między innymi negocjacje umów offsetowych. Elementem porządkującym Plan było pochylenie się nad problematyką zapewnienia korelacji pomiędzy zadaniami dedykowanymi wspólnym zdolnościom, tak aby jeden element nie musiał czekać na inny, żeby wszystkie elementy które zapewniają budowę jednej zdolności były pozyskiwane w określonym czasie i harmonogramie.

  Ponadto w pracach nad projektem Planu uwzględniono również pierwiastek urealnienia wartości szeregu zadań, dla których potrzeba zwiększenia wartości, modyfikacji, zmniejszenia, zmiany ilości, zmiany harmonogramu lub przemodelowania jego tempa narastania, mocy produkcyjnych, wynikało z analiz przeprowadzonych w ramach fazy analityczno-koncepcyjnej dla konkretnego zadania, dialogu technicznego, czy też negocjacji prowadzonych w postępowaniach.

  Ostatecznie nasz projekt Planu które oczywiście jeszcze nie ma akceptacji kierownictwa, ale to jest jakaś przymiarka, ujmuje ponad 700 pozycji zadaniowych. W zakresie lat 2017-2019 limit przeznaczony na modernizację techniczną wynosi ok. 32 mld PLN. Na obszary priorytetowe określone w decyzji Ministra Obrony Narodowej alokowano odpowiednio w latach 2017-2019 58% wartości planu i konsekwentnie 60% w całym horyzoncie planistycznym. Pragnę podkreślić, że obniżenie limitów finansowych nie oznacza zatrzymania toczących się procedur i postępowań oraz kontynuacji zaawansowanych zadań. Ponadto, w związku z obniżeniem finansowym limitu przeznaczonego na modernizację techniczną, do Planu wprowadzono mechanizm tzw. rezerwy zadaniowej, a więc uśpionej części planu, która obejmuje te zadania które nie znalazły się w Planie, ale zadania przygotowane dokumentacyjnie tak, aby w momencie kiedy znajdą się dodatkowe środki finansowe, lub też zostaną zwolnione środki w ramach zasadniczej części planu, nie być zakończonym i reagować poprzez przesunięcie zadań przygotowanych tu i teraz do realizacji do tej części zasadniczej.

OBSZARY PRIORYTETOWE

  Jeśli chodzi o obszary priorytetowe to pokrótce scharakteryzuje każdy z nich. Na wstępie jednak pokażę mniej więcej procentową alokację we wstępnym projekcie planu środków które są przeznaczone na poszczególne obszary. Oczywiście jest to procent wartości w stosunku do udziałów w całym limicie przeznaczonym na modernizację techniczną.

  I tutaj musze zwrócić uwagę na dwa priorytety nowe które się pojawiły, a więc Obrona Terytorialna, o której dużo mówi się na targach i cyberobrona. Jeśli chodzi o cyberobronę to mówimy o wstępnie zdefiniowanych potrzebach na ponad 1 mld PLN. Jeśli mówimy o Obronie Terytorialnej to jest to kwota przekraczająca nieznacznie 4 mld PLN. A co za tymi kwotami się kryje?

  Otóż jeśli chodzi o "Obronę Terytorialną" to wśród zadań wymienić można przede wszystkim przedsięwzięcia o trzech horyzontach planistycznych. Pierwszą grupę stanowią zadania zaplanowane na lata 2017-2019 bezpośrednio związane z indywidualnym wyposażeniem pojedynczego żołnierza. Są to kamizeli, hełmy, karabinki, karabiny, granatniki, moździerze, celowniki, lornetki, indywidualny sprzęt elektroniczny i łączności oraz środki ochrony. Jednocześnie część wyposażenia szczebla oddział/pododdział oraz elementy zabezpieczenia takie jak środki transportu, sprzęt łączności i dowodzenia oraz sprzęt medyczny zostały rozplanowane na cały okres planistyczny obejmujący lata 2017-2022.

  W innym obszarze, który jest nowy i nowatorski, w swoim zakresie, a więc "Działania w cyberprzestrzeni" zdefiniowane zostały cztery obszary zdolnościowe są to: bezpieczeństwo cybernetyczne, wsparcie kryptologiczne, budowa i wdrożenie rozwiązań ochrony krytograficznej oraz elektroniczny system zarządzania dokumentami kryptograficznymi. Zadania składające się na ten obszar w większości są zadaniami nowymi, … [wspomagającymi – red.] bezpośrednio w przyszłości Narodowe Centrum Kryptologii.

  Wracamy do starych programów, chociaż priorytety to więcej niż programy. Jeśli chodzi o priorytet "Obrona powietrzna" to jego zakres w stosunku do dotychczasowego różni się nieznacznie, pod kątem asortymentowym. Natomiast w przypadku niektórych zadań, w związku z obniżeniem limitu, dokonaliśmy modyfikacji pierwotnie zakładanych terminów realizacji, w skutek repriorytetyzacji zadań lub potrzeby urealnienia ich zakresu. Obszar obrony powietrznej obejmuje swoim zakresem dotychczasowy program operacyjny „System obrony powietrznej” oraz inne zadania tworzące tą zdolność, między innymi pociski do samolotów F-16, potocznie nazywane JASSM. Jest i duży pakiet w tym obszarze remontów sprzętu OPL.

  „Modernizacja Marynarki Wojennej”, kolejny ważny priorytet. Jeśli chodzi o ten obszar to uwzględniono w nim postanowienia programu operacyjnego „Zwalczania zagrożeń na morzu” oraz pozostałe zakupy dedykowane Marynarce Wojennej, w tym między innymi modyfikację śmigłowców, sprzęt elektroniczny, sprzęt szkoleniowy, łodzie, pojazdy, sprzęt ratowniczy oraz również pewien pakiet zadań remontowych i modernizacyjnych.

  Ostatni z obszarów priorytetowych to obszar „Modernizacja Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych”. Tworzą go między innymi założenia programu operacyjnego „Modernizacja Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych”, programy operacyjne: „Przeciwpancerne pociski kierowane Spike”, „Tytan” oraz „KTO Rosomak”. Dodatkowo pozostałe zadania pozostające we właściwościach Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych.

PROGRAMY OPERACYJNE

  Tak jak wspomniałem, konstrukcja planu nie zapomina o programach operacyjnych. Programy operacyjne to ponad 70% alokacji środków w limicie, w związku z tym pokrótce omówię każdy z programów operacyjnych, tak żeby wskazać jaki zakres tych programów jest obecnie przewidywany w nowym projekcie PMT. Chciałem tylko powiedzieć, że w obszarach priorytetowych część programów musiała ulec przewartościowaniu, przemodelowaniu, ale o tym powiem przy kolejnych slajdach.

  Otóż limit na realizację programów operacyjnych został obniżony. Został obniżony do 74% wartości wszystkich wydatków dedykowanych modernizacji technicznej, co adekwatnie w latach 2017-2022 daje nam kwotę ok. 60 mld PLN. Jak widzicie Państwo jest to więc jakaś tam zmiana - nie mała.

  Jeśli chodzi o katalog dotychczasowych programów operacyjnych które tworzą program wieloletni, w PMT dodano nowy program operacyjny „Cyberobrona i narodowa kryptografia”, a poziom nakładów wynosi 77% w całym okresie planistycznym. Pokrótce postaram się przejść przez każdy program operacyjny.

  Jeśli chodzi o program operacyjny będący tak naprawdę priorytetem, a więc „System obrony powiewnej”, to jego zakres rzeczowy pozostaje niezmieniony. W PMT ujęliśmy bowiem zabezpieczenie finansowania umowy na dostawy Poprada, również w tym roku przewiduje się zawarcia umowy na dostawę rakiet i mechanizmów startowych Piorun, do tego chciałbym tu podkreślić o znacznie zwiększonym zakresie niż przewidywał pierwotny plan. Jeśli chodzi o Wisłę to sprawa jest powszechnie znana. W powiązaniu do zadania Wisła jeszcze w okresie 2017-2019 planujemy wstępne zawarcie umowy na zestawy krótkiego zasięgu Narew oraz dostawy radarów Bystra [wg. dostępnych danych podpisanie umowa na radary Bystra planowane jest w pierwszej połowie 2017 roku – red.].

  Program śmigłowcowy ma status programu otwartego, o czym wspominałem wcześniej, a więc taki w stosunku do którego toczą się pewne prace negocjacyjne. Dlatego też w przypadku śmigłowców wielozadaniowych nie jestem w stanie skomentować jego statusu, chciałem tylko potwierdzić, program jest ujęty w PMT. Jeśli chodzi o śmigłowce uderzeniowe to w chwili obecnej trwa procedura oceny występowania podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa (PIBP) i zadanie planowane jest do realizacji po 2019 roku.

  W opracowanym projekcie planu program operacyjny „Zintegrowany system wsparcia dowodzenia” również nie ulega zasadniczym zmianom finansowym. Daje się jednak zauważyć w jego strukturze znaczący wzrost nakładów na rozwój podsystemu struktury informatycznej, związany między innymi z planowanymi zakupami terminali satelitarnych. Natomiast co jest oczekiwane przez wszystkich z Państwa, ale na pewno przez Siły Zbrojne, to w podsystemie automatyzacji dowodzenia urealniliśmy środki finansowe na pełną realizację dwóch wyczekiwanych zadań, są to zadania Rosomak BMS WDB1, WDB2 i WD3, a także na zakupy do KTO Rosomak BMS odpowiednika tych radiostacji pokładowych.

  Pogram operacyjny "Modernizacji Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych" w latach 2017-2019 to przede wszystkim modernizacja czołgów Leopard 2 A4 do wersji PL. W opracowanym projekcie Planu zakres tego zadania został urealniony poprzez rozszerzenie jego zakresu ilościowego na wszystkie posiadane przez Siły Zbrojne czołgi, a więc do 142 sztuk.

  Ponadto projekt Planu uwzględnia również uruchomienie po roku 2019 pozostałych zadań objętych programem operacyjnym w tym między innymi bojowego wozu piechoty Borsuk wraz z pojazdami specjalistycznymi. Dla zadania powyższego prowadzona jest obecnie ocena występowania podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa, natomiast zarówno Borsuk jak i Gepard są przedmiotem prac finansowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Ich wyniki de facto będą wykorzystane przy dalszym definiowaniu kształtu czasowego i urealnieniu wartości i przedmiotu zamówienia.

  Następny program wpisujący się w priorytetowy obszar modernizacji Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych to „KTO Rosomak”. Jego kształt także zasadniczo nie różni się od założeń planu obecnie realizowanego. W latach 2017-2019 planuje się kontynuacje dostaw KTO Rosomak w wersji bazowej, zakończenie pracy rozwojowej nad wozami dowódczo-rozpoznawczymi R-1 i R-2 z wieżą Hitfist-30 oraz również dostawy pojazdów zamówionych już w ramach umowy na realizację prac rozwojowych KTO Rosomak WPT i WRT. Najważniejszym, niezakończonym na chwilę obecną zadaniem, a ujętym w PMT, jest zadanie pozyskania, opracowania i implementacji zdalnie sterowanego systemu wieżowego z ppk dla KTO Rosomak. Jeszcze w bieżącym roku planuje się również wszczęcie postępowania na doposażenie KTO z wieżą Hitfist w ppk Spike. W ramach programu operacyjnego również w najbliższych latach zaplanowano dostawę ciężkiego kołowego pojazdu ewakuacji i ratownictwa technicznego.

  Po 2019 roku zaplanowano natomiast dostawy KTO Rosomak R-1 i R-2 w wieżami ZSSW-30, KTO Kaktus i KTO Łowcza i Rega. Otóż ten ruch, choć de facto nie zmieniamy struktury czasowej planu, ale ten czynnik realizacji tych zadań po 2019 roku wynika między innymi z potrzeby urealnienia wartości i kształtu tych zadań do, po pierwsze tempa prac pozyskania ZSSW-30, który nas nie satysfakcjonuje i odnotowujemy tu pewne opóźnienia, ale również z [potrzeby uwzględnienia - red.] wyników implementacji systemu BMS na KTO Rosomak.

  Kolejnym programem wpisującym się w obszar priorytetu modernizacji Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych to dostawy ppk Spike na potrzeby wyrzutni które mają być montowane na KTO Rosomak zarówno z wieżami bezzałogowymi, jak i Hitfist-30.

  Omawiając program „Indywidualnego wyposażenia i uzbrojenia o kryptonimie Tytan” nie sposób nie wspomnieć, że realizowany jest on w oparciu o dwie umowy. Jedna na realizację pracy rozwojowej oraz druga ramowa na dostawy. Projekt PMT zabezpiecza realizację wszystkich zobowiązań finansowych wynikających z zawartych umów, ale zarazem dokonuje urealnienia założeń co do planowanych dostaw w związku z planowanym wydłużeniem terminu realizacji pracy [planuje się wydłużenie terminu realizacji pracy rozwojowej do 2019 roku – red.]  oraz zwiększonymi jej kosztami spowodowanymi wprowadzeniem dodatkowych wymagań w obszarze cyberbezpieczeństwa.

  Program operacyjny „Zwalczania zagrożeń na morzu” to program wpisujący się w kolejny obszar priorytetowy zdefiniowany przez Ministra Obrony Narodowej. W ramach programu trwa realizacja zakupów nadbrzeżnego dywizjonu rakietowego. Jeszcze w roku bieżącym planowane jest zakończenie pracy rozwojowej dotyczącej niszczyciela min Kormoran, a także, tym samym zainicjowanie prac nad zawarciem umowy na dostawy kolejnych dwóch sztuk. Ponadto program powyższy z racji właściwej i terminowej realizacji, co muszę podkreślić, skorzystał z czynnika racjonalizacji, a więc polega przyśpieszeniu horyzontu planistycznego dotyczącego dostaw dwóch ostatnich okrętów. Kolejnym już realizowanym projektem jest okręt patrolowy Ślązak, rozpoczęcie jego prób zdawczo-odbiorczych oraz dostawa okrętu do wojska są nieznacznie opóźnione, plan gwarantuje środki na kontynuację tej pracy. Ponadto w stosunku do okrętów obrony wybrzeża Miecznik i okrętu patrolowego z funkcja zwalczania min Czapla trwa obecnie również ocena występowania PIBP, natomiast w planie uwzględniliśmy urealnienie kosztów okrętów Miecznik. Jeśli chodzi o okręt podwodny, to trwa obecnie faza analityczno-koncepcyjna w związku z określeniem możliwości pozyskania tego okrętu w drodze międzynarodowej współpracy. Podjęcie decyzji co do trybu pozyskania okrętów determinowało będzie de facto kształt finansowy i czasowy zadania w ostatecznej wersji PMT. W ramach tego programu operacyjnego wymienia się także pozyskanie dwóch zbiornikowców paliwowych Supply, w tym pierwszego do 2022 roku. W latach 2017-2019 zaplanowano również uruchomienie realizacji takich zadań jak: Holownik oraz Mobilny System Radionawigacyjny Średniego Zasięgu.

  Program operacyjny „Rozpoznanie obrazowe i satelitarne” to zaplanowane na lata 2017-2019 rozpoczęcie dostaw BSP pionowego startu klasy mini o kryptonimie Ważka oraz BSP klasy mikro. Na ukończeniu przygotowań do uruchomienia postępowań są dwa zadania dotyczące BSP klasy taktycznej krótkiego zasięgu Orlik oraz średniego zasięgu klasy Gryf. Jednocześnie kontynuacja zakupów BSP klasy mini o kryptonimie Wizjer zgodnie z wcześniejszymi założeniami planowana jest po 2019 roku. Jeśli chodzi o BSP klasy MALE o kryptonimie Zefir to trwa obecnie faza analityczno-koncepcyjna, zaś kształt zadania był przedmiotem prac zespołu ukierunkowanych na urealnienie jego wartości i terminów pozyskania.  

  "Modernizacja Wojsk Rakietowych i Artylerii". W ramach prac nad programem modernizacji technicznej jednym z kierunków racjonalizacji zadań było urealnienie wartości dwóch zadań artyleryjskich. Działania te dotyczyły modułu dywizjonowego Regina i modułu wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych Homar, gdzie szczególnie przy tym drugim zadaniu odnotowaliśmy znaczący wzrost jego wartości. Jeśli chodzi o kompanijne moduły ogniowe moździerzy samobieżnych Rak to PMT odzwierciedla postanowienia zawartej umowy. W ramach przedmiotowego programu operacyjnego planowane jest również zawarcie umowy na modernizację pocisków rakietowych M-21OB do standardu Feniks oraz zabezpieczenie dostaw radiolokacyjnych zestawów rozpoznania artyleryjskiego Liwiec.

  Program „Symulatory i trenażery” to program interdyscyplinarny, de facto spinający wszystkie pozostałe programy operacyjne oraz obszary funkcjonalne Sił Zbrojnych. Obejmuje on szeroką gamę symulatorów i trenażerów, natomiast w latach 2017-2019 planuje się realizację umów w zakresie dostaw symulatorów lotów śmigłowca SW-4 i samolotu C-295 oraz symulatora kierowcy KTO Rosomak. Priorytet związany z modernizacją Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych został uwzględniony w planowanej realizacji zakupu systemów symulatora kierowcy czołgu Leopard 2A4 i zestawów laserowych symulatorów strzelań do uzbrojenia i sprzętu wojskowego znajdującego się na wyposażeniu Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych. Zadanie powyższe bezpośrednio łączy się z planowanym pozyskaniem również symulatorów taktycznych współczesnego pola walki dla Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych oraz również integratora tych wszystkich systemów w postaci kompleksowego systemu symulacji pola walki do szczebla batalionu. Ponadto w planie ujęto środki na poczet planowanych dostaw do Wojsk Specjalnych, a mianowicie laserowego systemu taktycznego odwzorowania pola walki oraz jego kolejnego elementu, wirtualnego systemu taktycznego pola walki.

  Pogram AJT to program który jest realizowany. W 2017 roku spodziewamy się zakończenia dostaw samolotów jak również symulatorów.

  Celem programu „Rozpoznanie patrolowe” jest pozyskanie nowego uzbrojenia i systemów niezbędnych do budowy zdolności pododdziałów w bezpośredniej styczności z ugrupowaniami przeciwnika, oczywiście mówię o zdolnościach rozpoznawczych. Zasadniczym zadaniem zaproponowanym w projekcie PMT jest realizacja w latach 2017-2019 pojazdu rozpoznawczego o kryptonimie Żmija. Jednocześnie zadania planowane do uruchomienia po 2019 roku to: Kleszcz, Pająk i Sowa.

  "Działania w cyberprzestrzeni". Ostatni program który pragnę pokrótce omówić to program wpisujący się w priorytet określony przez Ministra Obrony Narodowej, a mianowicie program operacyjny na osiągnięcie zdolności operacyjnej w zakresie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni i wsparcia kryptologicznego. Program został podzielony na dwa zasadnicze projekty, projekt "Cyber" - na osiągnięcie zdolności w zakresie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni oraz projekt "Krypto" - na osiągniecie zdolności w zakresie wsparcia kryptologicznego.  Tutaj informacja, PMT gwarantuje pełne zabezpieczenie finansowe realizacji tych priorytetów i zadań.

ZADANIA POZA PROGRAMAMI OPERACYJNYMI

  Jeszcze dwa słowa o dwóch grupach zasadniczych zadań które w mojej ocenie pomimo tego, że znajdują się poza obszarami priorytetów i programów operacyjnych mają istotne znaczenie dla funkcjonowania Sił Zbrojnych.

  Wśród pierwszej grupy to budowa zdolności od której zależy życie Sił Zbrojnych, codzienne funkcjonowanie jak i również realizacja zadań na czas W. Tworzy ją cała gama pojazdów transportowych, w tym samochody średniej ładowności wysokiej mobilności, samochody Mustang, czy też samochody dedykowane Wojskom Specjalnym o kryptonimie Pegaz. PMT zabezpiecza środki na realizację tych trzech zadań.

  Kolejne zadanie, to zadanie o którym żeśmy już mówili, to jest zadanie „Samolot VIP”. Wprawdzie źródło finansowania tego programu jest ulokowane obecnie poza budżetem resortu obrony narodowej, jednak odzwierciedlanie realizacji tego zadania znajduje się w PMT.

  Na podsumowanie mojego wystąpienia, parę słów podsumowujących pracę naszego zespołu.

  Otóż PMT i pracy nad Planem towarzyszyły następujące dylematy. Brak możliwości zaplanowania zadań zabezpieczających rozwój wszystkich zdolności i potrzeba definiowania związanych z nimi obszarów niedoboru, zdolności pomostowych oraz oszacowanie towarzyszącego takiej sytuacji ryzyka. Zapewnienia takiej konstrukcji Planu która gwarantowała by dużą podatność na realizowalność. Również zwiększenie szans na realizowalności Planu w polskim przemyśle zbrojeniowym oraz zdefiniowanie potencjalnych zagrożeń dla jego konstrukcji wynikających ze znanych nam czynników zewnętrznych.

Dziękuję serdecznie."

PYTANIA I ODPOWIEDZI

  W kolejnym rozdziale prezentujemy pytania które padły z widowni po zakończeniu prezentacji oraz które zostały zadane przez autora w przerwie przed kolejną prezentacją. W obu przypadkach odpowiedzi udzielił Pan pułkownik Krzysztof Zielski.

Czy w PMT planuje się pozyskanie nowych czołgów? Wiemy, że będzie modernizacja czołgów Leopard 2, ale co dalej?

  Wiemy również o tym, że NCBiR pracuje nad dwoma platformami, czekamy na efekty tych prac. Wiemy, że te efekty będą odzwierciedlały kondycję polskiego przemysłu i kierunek pójścia w kwestii czołgu. W związku z tym nie mamy zaplanowanego czołgu w Planie, w obecnym horyzoncie planistycznym do 2022 roku, ale cały czas o nim myślimy, tym bardziej, że jesteśmy w fazie przygotowawczej do kolejnej edycji programu rozwoju i planu modernizacji obejmujących lata 2017-2026. Stąd też „nakładka” będzie czyniona zgodnie z tempem prac przyjętych i określonych przez kierownictwo resortu.

Czy z przedstawionych informacji mamy teraz rozumieć, że priorytetem jest pozyskanie okrętów podwodnych, a okręty wielozadaniowe poszły na dalszy plan?

  Nie. Pokazane zostało co jest w projekcie planu i co rozważamy realizować, między innymi rozważamy realizować okręty podwodne.

Ale terminy pozyskania zostały zamienione?

  Nie. W przypadku okrętu podwodnego na pewno nie. Natomiast tak jak wspomniałem, dokonaliśmy dofinansowania do przewidywanej wartości okrętu Miecznik, natomiast również rezultaty prac analitycznych i dialogu dotyczącego okrętu Miecznik zostanie przełożony na kształt zadania Czapla i jego wymiar czasowy i finansowy. Natomiast jeśli chodzi o okręt podwodny, to zmiany na dobrą sprawę są kosmetyczne.

Czy były prowadzone szacunki ile procent z tych zamówień będzie zamawianych w procedurze związaną z ochroną podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa?

  Nie były prowadzone przez zespół, nie były też prowadzone przez Sztab Generalny. Nie jesteśmy właścicielem tego procesu. Właścicielem tego procesu jest pion Ministra Kownackiego, myślę że takie szacunki są tam prowadzone, ale ja nie potrafię odpowiedzieć na to pytanie.

Na slajdzie była informacja, że śmigłowce szturmowe mają być pozyskane po 2019 roku. Czy to znaczy, że procedura pozyskania będzie dopiero po 2019 roku, czy też fizycznie zaczniemy otrzymywać pierwsze śmigłowce po 2019 roku?

  To znaczy, że Plan przewiduje finansowanie po 2019 roku.

Jak dużego rodzaju opóźnienia są przy realizacji bezzałogowej wieży ZSSW-30 i kiedy przewidujecie, że ten system wieżowy zostanie zakończony i co będzie z tymi platformami Rosomaka które "stoją" w NCBiR?

  Jest opóźnienie. Opóźnienie zostało uwzględnione w pracach nad planem, ale szczegółów nie mogę Panu podać, ponieważ ten plan i założenia do niego są objęte klauzulą. Przewidujemy realizację, nakłady nie zmieniły się na platformy związane z wieżą bezzałogową, natomiast nie potrafię Panu powiedzieć jaki będzie efekt. Z tego co w sposób oficjalny wiadomo, to te opóźnienia są w zasadzie nadrabiane przez przemysł, ale należy się rychło spodziewać zakończenia pracy. My w każdym bądź razie przewidujemy pewne problemy z implementacją tej wieży i jej wykorzystaniem w pojazdach specjalistycznych. O ile nie widzimy dużych zagrożeń dotyczących pojazdów bojowych, o tyle dołożenie tej części specjalistycznej, przy wozie który będzie miał trochę inne parametry, może spowodować problemy [wykonania red.] zgodnie z harmonogramem.

Czy wyposażenie wozów bojowych w armaty, które miałyby zdolność zwalczania celów powietrznych nie byłoby jakimś połączeniem dolnego piętra obrony przeciwlotniczej z programem Wojsk Lądowych, bo przy obecnej ilości dronów jakie są, jakich należy się spodziewać... Czy takie zwiększenie zdolności jest jakimś problemem technicznym?

  To dobre pytanie. To jest pytanie na forum specjalistów którzy zajmują się definiowaniem zadań, a przede wszystkim na etapie definiowania potrzeb i wymagań operacyjnych. I takie, zapewniam Pana, analizy są prowadzone w Sztabie, między innymi pod kątem przyszłej edycji programu rozwoju.

Czy nie planuje się zamiany okrętów patrolowych z funkcją zwalczania min Czapla na inny typ jednostek?

  Nie mamy takiej podstawy. Zarząd Planowania Rzeczowego odzwierciedla to co zostaje wygenerowane w Siłach Zbrojnych od dołu. Nie mamy podstawy do zmiany Planu.

Czy w Planie przewiduje się pozyskanie nowych samolotów wielozadaniowych?

  Nie są rozważane.

Czy będzie odrębny program operacyjny dla Obrony Terytorialnej?

  Nie, ponieważ Obrona Terytorialna korzysta ze zdolności które są pozyskiwane z innych obszarów. W tym momencie buduje swój własny potencjał, ale to nie jest identyfikowana jakaś oddzielna zdolność.

PMT nie zmienił się istotnie pod względem zadaniowym?

  To prawda.

Może Pan powiedzieć coś więcej o wspomnianych zadaniach pozostających w rezerwie?

  Decyzja dotycząca planowania Nr 205, daje nam mechanizm rezerwy zadaniowej, to jest praktycznie część Planu nieaktywna, ale zawierająca w sobie aktywne zadania, w takim sensie, że są one przygotowane dokumentacyjnie. Filozofia jest taka, że realizator prowadząc procedury przygotowawcze, myśli o tych zadaniach które są także w rezerwie i również w stosunku do tych zadań prowadzi przygotowanie dokumentacyjne, prowadzi dialogi techniczne, prowadzi procedury, natomiast hamulcem jest brak środków na tych zadaniach, natomiast my je mamy cały czas zwymiarowane finansowo. W momencie gdy np. jakiś bezzałogowiec miałby się nam „wysypać” na 2,3 czy 4 lata, to my widzimy co moglibyśmy przesunąć w to miejsce do planu. Zadanie to byłoby gotowe w tym momencie do uruchomienia, wynegocjowane i czekające po prostu na sygnał, nawet do tego stopnia, że posiadające podpisany przez Ministra ON wniosek na pozyskanie danego systemu.  

Jaki jest obecnie planowany harmonogram pozyskania systemu Homar?

  Harmonogram jest ten sam, natomiast musieliśmy przemodelować jego zakres czasowy realizacji w dalszą przyszłość.

Jeśli chodzi o zakres sytemu obrony powietrznej Wisła, czy nadal przewiduje się pozyskanie 4 dywizjonów, 8 baterii i 16 jednostek ogniowych?

  Tak, nadal obowiązuje taki plan jak był.

Finansowanie priorytetów PMT zmniejszono w latach 2017-2022 z 91 mld PLN do 72 mld PLN, a zadania tak naprawdę zostały te same?

  Bo tak naprawdę mówimy o tym samym horyzoncie planistycznym, zadania zmieniły się, przemodelowały, ale my ich nie wyrzucamy. To jest też to co powiedział Minister, nie chcemy usuwać tego co jest dobre tym bardziej, że to tworzy nam zdolności których nam brakuje. Plan odzwierciedla braki i my te braki definiujemy w tych obszarach, my nadal te braki mamy. Jak wyrzucimy coś z Planu, to nie znaczy, że ten brak nam się zaspokoił. 

PIERWSZE WNIOSKI

  Choć resort obrony przedstawił dopiero wstępny projekt nowego Planu Modernizacji Technicznej na lata 2017-2022, ze szczególnym uwzględnieniem lat 2017-2019, już dziś można pokusić się o pewne wnioski.

  W wyniku przeprowadzonych prac w zasadzie nie zrezygnowano z żadnego z wcześniej planowanych programów i zadań. Mało tego, zakres rzeczowy PMT został poszerzony o nowy program operacyjny „Cyberobrona i narodowa kryptologia”, a także o zadania związane z realizacją obszaru priorytetowego „Obrona Terytorialna”.

  Można mieć pewien niedosyt, że podczas redefinicji Planu nie dokonano weryfikacji sensowności kierunków realizacji niektórych programów już w nim zawartych (można tu wymienić choćby celowość: wymogu pływalności nowych bwp, pozyskania BSP Zefir, czy okrętów patrolowych z funkcją zwalczania min Czapla, itp.) oraz nie przeanalizowano potrzeby wprowadzenia do niego dodatkowych (poza cyberobroną i OT) zadań (np. samolotów wielozadaniowych). Pozostaje mieć nadzieję, że takie analizy zostaną przeprowadzone podczas definiowania nowego PMT na lata 2017-2026.

  Zakres rzeczowy PMT nie uległ istotnym zmianom, za to istotnie zredukowano środki zaplanowane na jego finansowanie. W latach 2017-2022 na cały PMT planuje się przeznaczyć ok. 77 mld PLN, w tym na 15 priorytetowych programów operacyjnych ok. 61 mld PLN, czyli o 14,6 mld PLN (19%) mniej niż zakładano wydatkować przed redefinicją Planu. W latach 2017-2022 na nowy program operacyjny „Cyberobrona i narodowa kryptologia” planuje się wydać ok. 1 mld PLN, a na zadania związane z „Obroną Terytorialną” ok. 4 mld PLN.  Środki te  zostały „wygospodarowane” kosztem pozostałych programów zapisanych w Planie i łącznie stanowią ok. 6,3% wartości PMT.

  Jednocześnie (słusznie) dokonano urealnienia szacunkowych kosztów niektórych programów,  w efekcie czego wartość wielu z nich uległa istotnemu zwiększeniu.

  W rezultacie, biorąc pod uwagę ww. uwarunkowania wiadomo już, że realizacja PMT zostanie istotnie rozciągnięta w czasie poza 2022 rok. Oznacza to wolniejsze tempo modernizacji technicznej niż do niedawna jeszcze oczekiwano. Czy można się jednak temu dziwić? Praktycznie już od chwili prezentacji PMT było wiadomo, że jest on nieoszacowany, a przyjęty harmonogram wydatków budżetowych zawyżony. Redefinicja Planu była więc konieczna i dobrze, że się na taki krok zdecydowano. Można jedynie żałować, że z tego powodu na ok. 9 miesięcy wstrzymano realizację niektórych zadań.

  Przyśpieszenie tempa modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP, przy utrzymaniu planów tworzenia Wojsk Obrony Terytorialnej będzie możliwe tylko w przypadku zwiększenia wydatków na obronność ponad obecny poziom 2% PKB, lub w sytuacji uruchomienia programów modernizacyjnych finansowanych spoza budżetu MON, jak to miało miejsce w programie pozyskania samolotów wielozadaniowych F-16 oraz jak się to obecnie planuje w programie zakupu samolotów dla VIP.  

Tomasz Dmitruk

• Tweet