• Tweet

Rusza realizacja II fazy programu Wisła

     W dniu 24 maja br. minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak poinformował o podpisaniu zapytania ofertowego LoR (Letter of Request) zgodnie z procedurą FMS (Foreign Military Sales) dotyczącego zakupu od Stanów Zjednoczonych sytemu IBCS/Patriot dla sześciu kolejnych baterii zestawów rakietowych obrony powietrznej średniego zasięgu (ZROP-SZ), w ramach II fazy programu o kryptonimie Wisła. Przedmiotem zapytania jest dostawa: dookólnych stacji radiolokacyjnych kierowania ogniem GhostEye, opracowanych w ramach amerykańskiego program LTAMDS (Lower Tier Air and Missile Defense Sensor), wyrzutni rakiet M903, pozwalających na transport do 12 kontenerów z pociskami PAC-3 MSE, niezbędnej liczby dodatkowych rakiet PAC-3 MSE oraz elementów sieciocentrycznego systemu kierowania i dowodzenia IBCS (Integrated Air and Missile Defense Battle Command System). Planowany termin realizacji dostaw został określony na lata 2026-2028, w tym do końca 2026 roku mają zostać dostarczone dwie pierwsze baterie.

Przedmiotem dostaw w zakresie II fazy programu Wisła mają być m.in. stacje radiolokacyjne kierowania ogniem GhostEye, nadal znajdujące się na etapie amerykańskich prac badawczo-rozwojowych. Są to radary wyposażone w trzy płaskie anteny AESA wykonane w technologii azotku galu GaN. Ich główną zaletą ma być możliwość śledzenia głowic taktycznych pocisków balistycznych i celów hipersonicznych. Polska może stać się ich pierwszym zagranicznym użytkownikiem. Fot. Raytheon.

  W ramach II fazy programu Wisła przewiduje się również podpisanie odrębnych umów wykonawczych z firmami polskiego przemysłu obronnego na dostawy polskich komponentów systemu, w tym:

• mobilnych radarów wstępnego wykrywania celów pracujących w paśmie metrowym P-18PL,
• Systemów Pasywnej Lokacji (SPL),
• ciągników siodłowych i transporterów marki Jelcz,
• samochodów transportowo–załadowczych (STZ),
• mobilnych węzłów łączności (MCC),
• kontenerowych kabin dowodzenia i kierowania walką dla systemu IBCS.

  W części dotyczącej zamówienia od Stanów Zjednoczonych planuje się także zawarcie umowy offsetowej na pozyskanie technologii związanych z systemami radiolokacyjnymi, które zostały wykorzystywane w konstrukcji radarów GhostEye i systemami dowodzenia. Realizacji II fazy programu zakłada również kontynuację współpracy przemysłowej, w ramach której polskie podmioty przemysłowe odpowiedzialne będą m.in. za produkcję i dostawę wyrzutni M903, elementów rakiet PAC-3 MSE oraz komponentów zabezpieczenia logistycznego systemu IBCS/PATRIOT.

  Cały proces podpisywania umów wykonawczych dla II fazy programu Wisła, zarówno ze stroną amerykańską, jaki i polskim przemysłem obronnym planuje się zakończyć w 2023 roku. Wartość tej fazy Wisły szacuje się na ok. 40 mld PLN. Od złożenia zapytania LoR, do podpisania umowy LOA (Letter of Acceptance) w trybie FMS potrzeba zazwyczaj 7-10 miesięcy, zatem podpisania umowy ramowej LOA ze stroną amerykańską można spodziewać się w pierwszej połowie 2023 roku.

  Druga faza programu Wisła ma również obejmować nabycie tańszych rakiet określanych mianem LCI (Low Cost Interceptor), przeznaczone do eliminacji mniej wymagających zagrożeń, dla których użycie drogiej rakiety PAC-3 MSE byłoby nieuzasadnione ekonomicznie. Początkowo zakładano, że będzie to pocisk SkyCeptor opracowany na bazie konstrukcji izraelsko-amerykańskiej rakiety Stunner. Obecnie w tym zakresie rozpatruje się wykorzystanie pocisków opracowanych na bazie rakiety CAMM-ER. Ta część II fazy Wisły ma być przedmiotem odrębnego zamówienia i będzie realizowana w dalszej perspektywie.

  Pozyskanie ośmiu baterii ZROP-SZ Wisła zapisano po raz pierwszy w Planie Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych RP na lata 2013-2022 w ramach priorytetowego programu operacyjnego „System obrony powietrznej”  i wymaganie to utrzymano w kolejnych wersjach tego planu, w tym w aktualnej na lata 2021-2035 z uwzględnieniem 2020 roku.

  W ramach I fazy programu Wisła 28 marca 2018 roku minister Mariusz Błaszczak podpisał umowę ramową LOA o wartości 4,63 mld USD (ok. 21 mld PLN brutto), przewidującą dostawę do końca 2022 roku dwóch baterii systemu IBCS/Patriot, w tym:

• 4 sektorowych radarów kierowania ogniem Raytheon AN/MPQ-65;
• 16 naczepowych wyrzutni M903 pozwalających na transport do 12 kontenerów z pociskami PAC-3 MSE (zostaną wyprodukowane w ramach offsetu przez HSW S.A.);
• 208 szt. pocisków rakietowych PAC-3 MSE (główny koszt kontraktu);
• 6 stanowisk centrum operacji bojowych EOC (Engagement Operation Center) systemu IBCS;
• 12 stacji przekaźnikowych sieci IFCN (Integrated Fire Control Network), zapewniającej warstwę komunikacyjną systemu IBCS.

  Poza kontraktem ramowym, w ramach I fazy programu Wisła zaplanowano także zawarcie dodatkowo kolejnych 11 umów wykonawczych, spośród których 10 następujących podpisano w latach 2018-2021:

• Realizacja szkolenia prowadzona w Polsce przez specjalistów amerykańskich (Mobile Training Teams - MTT). LOA PL-B-DAB.
• Realizacja szkolenia prowadzona w Stanach Zjednoczonych przez specjalistów armii amerykańskiej. LOA PL-B-OAH.
• Dostawa 8 szt. terminali MIDS z modułem kryptograficznym LVT. LOA PL-P-LBQ.
• Dostawa 73 szt. samochodów ciężarowych, w tym 33 szt. ciągników siodłowych 8x8 Jelcz C882.57, 28 szt. transporterów specjalny 8x8 Jelcz P882.57 oraz 12 szt. ciągników IFCN 4x4 Jelcz 442.32.
• Dostawa 38 szt. urządzeń kryptograficznych KG-250x.
• Dostawa 8 szt. samochodów transportowo–załadowczych (STZ) tj. ciężarówek Jelcz P882.57 z platformą ładunkową i żurawiem dookólnym HIAB 144 ATD-2 oraz z przyczepą terenową, wraz z pakietem szkoleniowym i logistycznym.
• Wsparcie inżynierskie w obszarze zarządzania technicznymi aspektami systemu.
• Dostawa systemu maskowania i pozoracji.
• Dostawa 4 szt. mobilnych węzłów łączności MCC1 wraz z pakietem szkoleniowym, logistycznym oraz wsparciem technicznym.
• Opracowanie systemu wsparcia procesu nadzoru eksploatacji pojazdów Wisła.

  Ostatni kontrakt który znajdują się jeszcze na etapie negocjacji zakłada dostawę 14 kpl. kontenerowych kabin dowodzenia i kierowania walką dla systemu IBCS. Jego podpisanie planuje się w tym roku.

  Zakupiony w ramach I fazy Wisły sprzęt pozwoli na przezbrojenie 37. dywizjonu rakietowego Obrony Powietrznej z Sochaczewa. W skład dywizjonu wejdą dwie baterie, a w każdej baterii dwie jednostki ogniowe JO (ang. Fire Units). Na każdą taką JO przypadnie jedna stacja radiolokacyjna MPQ-65 oraz 4 wyrzutnie M903. Zakłada się, że każda JO będzie mogła działać samodzielnie.

  Aktualny harmonogram I fazy programu Wisła przewiduje, że w IV kwartale tego roku rozpoczną się dostawy elementów systemu oraz ich integracja i odbiory. Proces ten będzie kontynuowany przez całą połowę 2023 roku. Jego finałem będzie uzyskanie wstępnej gotowości operacyjnej przez 37. drOP z Sochaczewa wyposażony w ZROP-SZ IBCS/Patriot na przełomie 2023 i 2024 roku. Kolejnym zadaniem będzie przejście z amerykańskiej konfiguracji systemu na polską. Będzie to związane m.in. na przeniesieniu stanowisk dowodzenia EOC systemu IBCS z namiotów do kontenerowych kabin dowodzenia oraz włączeniu do konfiguracji polskich mobilnych węzłów łączności MCC1. Równolegle prowadzone będą prace mające na celu integrację z system IBCS stacji radiolokacyjnych Bystra. Będzie to pewnego rodzaju pilotaż którego rezultatem ma być wypracowanie zasad współpracy ze stroną amerykańską w dokonywaniu integracji z IBCS kolejnych polskich komponentów Wisły i Narwi (radarów: P-18PL, SPL i Sajna).

  Realizację programu Wisła (jak i Narew) nadzoruje i koordynuje Zespół Programu Zintegrowanej Obrony Przeciwlotniczej i Przeciwrakietowej Agencji Uzbrojenia, na czele którego stoi Zastępca Szefa Agencji Uzbrojenia a jednocześnie Pełnomocnika Ministra Obrony Narodowej do spraw Budowy Systemu Zintegrowanej Obrony Przeciwlotniczej i Przeciwrakietowej płk dr inż. Michał Marciniak.

Tomasz Dmitruk

• Tweet