2023-12-10 13:16:57
Morskie lotnictwo wdraża AW101
Na darłowskim lotnisku 44. Bazy Lotnictwa Morskiego 8 grudnia br. odbyło się uroczyste zapoczątkowanie procesu przyjmowania do eksploatacji śmigłowców AW101. To ostatni etap wdrażania tego typu maszyn do Brygady Lotnictwa MW. Jak informują morscy lotnicy, obecnie w Darłowie znajdują się trzy z czterech zamówionych wiropłatów tego typu, czwarty i wieńczący kontrakt AW101 pozostaje w PZL-Świdnik, a jego przekazanie do 44. Bazy nastąpić powinno na początku 2024 roku.
Wydarzeniu nadano oprawę uroczystego apelu, w którym ze strony dostawcy uczestniczył prezes zarządu PZL-Świdnik Jacek Libucha oraz gospodarze i przyszli użytkownicy: dowódca Brygady Lotnictwa MW kmdr pil. Andrzej Szczotka i dowódca 44. Bazy Lotnictwa Morskiego kmdr pil. Paweł Smereka.
Do wdrożenia nowego systemu lotniczego przygotowywano się od lat, wraz z podpisaniem umowy z PZL-Świdnik w 2019 roku. Z początkiem 2021 roku wyznaczone załogi rozpoczęły szkolenie językowe prowadzone w Wielkiej Brytanii. Następnie zapoczątkowano przygotowanie pilotów i nawigatorów w oparciu o ośrodek Yeovil (Wielka Brytania) z wykorzystaniem także kompleksowego symulatora misji CAE 3000 w należącym do Leonardo Helicopters ośrodku Stavanger w Norwegii. Na pierwszym etapie polskich przygotowań założono posiadanie czterech załóg, które uzyskując uprawnienia instruktorskie mają szkolić kolejne. Jednocześnie trwały przygotowania infrastrukturalne w Darłowie, gdzie zaplanowano przygotowanie budynku szkoleniowego, budynku zabezpieczenia technicznego, sześciu hangarów po dwa stanowiska w każdym i nowe płaszczyzny postojowe.
Umowę na cztery AW101 wraz z pakietami dodatkowymi podpisano 26 kwietnia 2019 roku w Świdniku. Wartość porozumienia wynieść miała 1,65 mld PLN brutto. Pierwotnie śmigłowce miały dotrzeć do użytkownika do końca 2022 roku, odnotowano więc dwuletnie opóźnienie. Maszyny powstawały w brytyjskich zakładach w Yeovil, z częściowym wkładem krajowym, m.in. w PZL-Świdnik powstawały struktury śmigłowców. Na chwilę obecną śmigłowce nie są zarejestrowane wojskowymi znakami, na ich burtach można znaleźć tylko numerację producenta.
Dziewiczy lot polskiego AW101 (ZR285) odbył się w lipcu 2021 roku, do naszego kraju dwa pierwsze egzemplarze dotarły lotem w sierpniu 2023 roku. W ramach testów lotnych i systemów misji prowadzonych przez wykonawcę wszystkie cztery śmigłowce AW101 mają wylatać łącznie 700 godzin. Ostatni etap sprawdzeń maszyny przechodzą w PZL-Świdnik i znajduje się na nim ostatni polski AW101. Latem 2023 roku informowano, że trwają negocjacje dotyczące pozyskania kolejnych 22 śmigłowców AW101 przeznaczonych dla 25. Brygady Kawalerii Powietrznej.
Zakupione AW101 dla Polskiej Marynarki Wojennej mają wypełniać trzy zasadnicze zadania: zwalczania okrętów podwodnych (ASW), bojowego ratownictwa (Combat SAR) oraz poszukiwawczo- ratownicze (SAR), do czego zostaną odpowiednio przygotowane i wyposażone.
Polskie śmigłowce AW101 wyposażono w nowoczesne systemy misji, w tym autopilot z trybami SAR, system transmisji danych, system nawigacji taktycznej oraz kompleksowy zestaw samoobrony (pasywnej i aktywnej). Ponadto AW101 otrzymały radar rozpoznawczy, obserwacyjną głowicę elektrooptyczną, środki łączności i transponder trybu S. Śmigłowce uzbrojono w pokładowe karabiny maszynowe kal. 12,7 mm. Dodatkowo zamontowano reflektor poszukiwawczy (tzw. szperacz), dwie wciągarki i hak ładunkowy. Ponadto AW101 zostały wyposażone w system pływaków awaryjnych i tratwy ratunkowe oraz zestaw do przetrwania w niskich temperaturach. W ramach zdolności ZOP, polskie AW101 wyposażone są m.in. w zanurzalny sonar Thales Flash Sonics, aktywne i pasywne boje sonarowe oraz odpowiedni systemem przetwarzania danych. Maszyny w polskim wariancie napędzane są przez trzy silniki CT7-8E.
W ramach podpisanej umowy offsetowej jej beneficjentami zostały Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 1 (WZL-1) oraz Politechnika Gdańska. W sumie przewidziano dziewięć zobowiązań o łącznej wartości ok. 396 mln PLN.
Wkrótce śmigłowce AW101 rozpoczną służbę w 44. Bazie Lotnictwa Morskiego w Darłowie, a konkretnie w jej Kaszubskiej Grupie Lotniczej, gdzie zastąpią w linii dotychczas użytkowane śmigłowce Mi-14PŁ (ZOP) i Mi-14PŁ/R (SAR). Rozpoczęcie eksploatacji AW101 w lotnictwie PMW staje się przełomowym wydarzeniem, na które morscy lotnicy czekali od dekad. Polskie AW101 w rejonie Bałtyku spotkać mogą jeszcze duńskie poszukiwawczo-ratownicze maszyny tego typu.
(MC)
Zdjęcia: kmdr ppor. Marcin Braszak/BLMW
