• Tweet

Zgoda na modernizację MLU polskich F-16

     Amerykańska agencja ds. współpracy obronnej DSCA (Defense Security Cooperation Agency) 23 października br. poinformowała o udzieleniu przed Departament Stanu zgody na przeprowadzenie w ramach procedury FMS (Foreign Military Sales) modernizacji MLU (Midlife Upgrade) 48 polskich wielozadaniowych samolotów bojowych F-16 C/D Jastrząb do wersji V (Viper). Łączny koszt modernizacji (w tym zakupu niezbędnych do tego celu: urządzeń, uzbrojenia testowego i szkolnego oraz usług) wyceniono na maksymalnie 7 mld USD netto (ok. 28,1 mld PLN netto), ale należy podkreślić, że część wyceny dotyczy elementów opcjonalnych, z których wszystkie z pewnością nie zostaną ostatecznie zamówione. Oznacza to, że wartość planowanej do zwarcia umowy na modernizację MLU polskich F-16 powinna być znacząco niższa od podanej kwoty.

Wielozadaniowe samoloty bojowe F-16 Jastrząb czeka szeroki zakres modernizacji MLU po zakończeniu której, jeszcze przez wiele lat będą mogły z powodzeniem służyć w obronie polskiego nieba. Fot. Piotr Łysakowski

  Na początku przypomnijmy, że Polska w ramach programu Peace Sky zamówiła w Stanach Zjednoczonych 48 wielozadaniowych samolotów bojowych F-16C/D Block 52+ (Advanced) wraz z pakietem uzbrojenia, na podstawie umowy zawartej 18 kwietnia 2003 roku. Zamówienie obejmowało dostawę 36 samolotów w wersji jednomiejscowej F-16C i 12 samolotów w wersji dwumiejscowej F-16D. Wartość kontraktu podstawowego wyniosła 3,532 mld USD, ale poza nim podpisano także umowy dotyczące finansowania zakupu, kredytowania i offsetu. Dostawy samolotów zrealizowano w latach 2006-2008. Napęd polskich F-16 stanowi silnik firmy Pratt & Whitney F100-PW-229 o ciągu 129,4 kN z dopalaniem. Do dziś, żaden z polskich Jastrzębi nie został utracony mimo, że samoloty te są intensywnie eksploatowane i obecnie stanowią filar polskiego lotnictwa taktycznego.

  Modernizacja MLU (Midlife Upgrade), jak sama nazwa wskazuje, jest zazwyczaj przeprowadzana w połowie cyklu życia sprzętu. Polskie F-16 Jastrząb mają za sobą już 16-18 lat eksploatacji i aby w kolejnych latach mogły sprostać wymaganiom współczesnego pola walki, konieczne stało się przeprowadzenie ich kompleksowej modernizacji. Planowany zakres prac ma dotyczyć wszystkich 48 zakupionych przez Polskę samolotów i obejmować przede wszystkim wymianę obecnej stacji radiolokacyjnej AN/APG-68(V)9 na nową AN/APG-83 SABR, ale także: montaż nowych wyświetlaczy w kokpicie, modernizację lub wymianę komputera misji, dostosowanie do możliwości wykorzystania nowych rodzajów uzbrojenia lotniczego (w tym m.in. lekkich bomb szybujących SDB I i SDB II), montaż nowej satelitarno-inercyjnej plaformy nawigacjej EGI, montaż nowego systemu walki radioelektronicznej, zakup nowych hełmów z wyświetlaczami JHMCS II, czy też zakup nowych zasobników rozpoznania obrazowego MS-110 (choć w tym przypadku nie wiadomo, czy zapytanie obejmuje zakup tych zasobników w większej liczbie, czy tylko do celów testowych). W polskim zapytaniu ujęto również rozwiązania opcjonalne z których dopiero po wycenie zostaną wskazane docelowe, co też może mieć istotny wpływ na przedstawioną maksymalną wycenę. Sytuację taką mamy w przypadku komputera misji oraz systemu walki radioelektronicznej. Ujęte w zapytaniu testowe i szkolne uzbrojenie lotnicze (w niewielkich liczbach) zostanie zamówione zapewne tylko na potrzeby prób nowej konfiguracji samolotu.

  Pełny zakres opublikowanego przez DSCA polskiego zapytania (i udzielonej zgody) obejmuje pozyskanie:

• 58 ulepszonych programowalnych generatorów wyświetlaczy IPDG (Improved Programmable Display Generator), w tym 48 do zainstalowania i 10 zapasowych;
• 58 modułów platformy nawigacji satelitarno-inercyjnej EGI (Embedded GPS Inertial) zapewniających nawigację satelitarną GPS i inercyjną INS, które mogą zostać wyposażone w moduły szyfrujące SAASM (Selective Availability Anti-Spoofing Module) lub M-Code, wraz z dostępem do usługi precyzyjnego (wojskowego) pozycjonowania PPS (Precise Positioning Service), w tym 48 do zainstalowania i 10 zapasowych;
• 58 stacji radiolokacyjnych AN/APG-83 SABR (Scalable Agile Beam Radars) z anteną z aktywnym skanowaniem elektronicznym AESA (Active Electronically Scanned Array), w tym 48 do zainstalowania i 10 zapasowych;
• 60 pakietów modernizacyjnych komputera misji MMC (Modular Mission Computer) 7000AH, w tym 48 do zainstalowania i 12 pakietów części zapasowych;
• 60 komputerów misji nowej generacji XMC, w tym 48 do zainstalowania i 12 pakietów części zapasowych;
• 73 zintegrowane systemy walki radioelektronicznej Northrop Grumman AN/ALQ-257 IVEWS (Integrated Viper Electronic Warfare Suites) dobrze dostosowanych do współpracy z radarem AN/APG-83 SABR lub 73 zintegrowane systemy walki radioelektronicznej L3Harris AN/ALQ-254V(1) Viper Shield (będące nowszą odmianą obecnie wykorzystywanego na polskich F-16 systemu AN/ALQ-211(V)4 AIDEWS) lub równoważne, w tym 63 do zainstalowania i 10 pakietów części zapasowych;
• 3 pociski manewrujące AGM-158 JASSM w wersji przeznaczonej do testów;
• 3 lekkie (93 kg) szybujące bomby kierowane SDB II (Small Diameter Bomb II) GBU53/B (StormBreaker) w wersji przeznaczonej do testów;
• 8 lekkich (93 kg) szybujących bomb kierowanych SDB II (Small Diameter Bomb II) GBU53/B (StormBreaker) w wersji szkolnej;
• 2 lekkie (129 kg) szybujące bomby kierowane SDB I (Small Diameter Bomb I) GBU-39(T-1)/B w wersji przeznaczonej do testów;
• 2 pociski rakietowe AIM-9X Block II Sidewinder w wersji szkolnej;
• 2 systemy szkolne pocisku rakietowego AIM-9X Block II Sidewinder CATM (Captive Air Training Missiles);
• główne modyfikacje i wyposażenie eksploatacyjne;
• system ostrzegania przez nadlatującymi rakietami PAWS-2 (Phased Array Warning System);
• nowe hełmy z wyświetlaczami JHMCS II (Joint Helmet Mounted Cueing Systems);
• radiostacje AN/ARC-238 (lub równoważne);
• zaawansowany system identyfikacji swój-obcy IFF AN/APX-126/127 z interrogatorem i transponderem, zdolny do pracy w trybie Mode 5 (lub równoważny);
• wyrzutniki flar i dipoli AN/ALE-47 CMDS (Countermeasure Dispenser Systems) wraz z urządzeniami sterującymi;
• wyposażenie laboratorium zintegrowanego systemu walki radioelektronicznej AN/ALQ-254V(1) Viper Shield (lub równoważne);
• moduły i urządzenia kryptograficzne: KY-58, KIV-78 lub równoważne, KGV-135A, AN/PYQ-10 SKL (Simple Key Loaders);
• multispektralne zasobniki rozpoznania obrazowego MS-110 (rozwiązanie rozwojowe w stosunku do wykorzystywanych w Siłach Powietrznych zasobników DB-110, mogące prowadzić rozpoznanie w szerszym zakresie promieniowania elektromagnetycznego);
• taktyczne radary SAR;
• system planowania misji połączonych JMPS (Joint Mission Planning Systems);
• niejawne wyposażenie testowe dla pocisków manewrujących AGM-158 JASSM;
• komponenty, części i akcesoria lotnicze;
• części zamienne, akcesoria i materiały eksploatacyjne oraz wsparcie w zakresie napraw i zwrotów;
• dostawy i wsparcie jawnego i niejawnego oprogramowania;
• jawne i niejawne publikacje i dokumenty techniczne;  
• usługi inżynieryjne, techniczne i logistyczne świadczone przez rząd USA i wykonawców;
• inne powiązane elementy logistyki i wsparcia programu.

  Zadaniem modułu ulepszonego programowalnego generatora wyświetlaczy IPDG będzie generowanie obrazu dla wyświetlaczy zamontowanych w zmodernizowanym kokpicie polskich F-16 (modernizacja ma bowiem m.in. tego dotyczyć), w tym kolorowego i o wysokiej rozdzielczości obrazu dla centralnego głównego wyświetlacza CDP (Center Pedestal Display) oraz kolorowego obrazu dla bocznych, wielofunkcyjnych kolorowych wyświetlaczach CCMFD (Common Color Multifunction Displays). IPDG umożliwia każdemu wyświetlaczowi działanie niezależnie od pozostałych wyświetlaczy. Moduł IPDG to w praktyce komputer wyposażony w wielordzeniowe procesory oraz procesor grafiki trójwymiarowej, w którym zastosowano na szeroką skalę elementy dostępne komercyjnie, w tym w zakresie szyny danych i oprogramowania, co ma ułatwić i obniżyć koszty przyszłych modernizacji. Wygenerowany przez IPDG obraz wideo jest transmitowany z wykorzystaniem sieci Ethernet i kompresji MPEG.

  W zapytaniu związanym z modernizacją MLU polskich F-16 nie wspomina się o zastosowania mechanizmu offsetu, ale jednocześnie nie został on wykluczony. Ewentualne umowy offsetowe mają zostać wynegocjowane bezpośrednio pomiędzy nabywcą a głównym wykonawcą, którym będzie firma Lockheed Martin. Kolejnym krokiem w realizacji zamówienia powinno być udzielenie zgody przez Kongres Stanów Zjednoczonych, po której Polsce zostanie przedstawiony projekt umowy LOA (Letter of Acceptance) na wykonanie prac. Biorąc pod uwagę wcześniejsze deklaracje ze strony Inspektoratu Sił Powietrznych DGRSZ i Agencji Uzbrojenia, jej podpisania można spodziewać się na przełomie 2024 i 2025 roku.

(TD)

• Tweet