2023-09-05 15:06:38
MSPO 2023: II faza programu Wisła z pierwszymi trzema umowami
Jednym z najważniejszych wydarzeń pierwszego dnia XXXI MSPO jest niewątpliwie zawarcie z rządem Stanów Zjednoczonych trzech kontraktów wykonawczych na pozyskanie w ramach II fazy programu Wisła: pocisków rakietowych PAC-3 MSE, wyrzutni M903 oraz radarów LTAMDS (GhostEye). Całość ma pozwolić na wyposażenie sześciu kolejnych baterii zestawów rakietowych obrony powietrznej średniego zasięgu (ZROP-SZ) Patriot/IBCS. Łączna wartość podpisanych umów wynosi 9,3 mld USD netto, czyli ok. 47,6 mld PLN brutto (przy dzisiejszym średnim kursie USD). Dostawy zaplanowano na lata 2026-2029. W tym miejscu należy podkreślić, że przedmiotem osobnych, dopiero planowanych umów będzie dostawa elementów systemu dowodzenia IBCS (Integrated Battle Command System) oraz polskich komponentów dla II fazy programu Wisła.
Przedmiotem dostaw w zakresie II fazy programu Wisła będą m.in. stacje radiolokacyjne Raytheon GhostEye. Są to radary wyposażone w trzy płaskie anteny AESA (Active Electronically Scanned Array) wykonane w technologii azotku galu (GaN) umożliwiające dookólną obserwację. Ich główną zaletą ma być możliwość śledzenia głowic taktycznych pocisków balistycznych i celów hipersonicznych. Fot. Mariusz Cielma/Dziennik Zbrojny.
Realizację II fazy programu Wisła została zainicjowana wysłaniem 24 maja 2022 roku przez MON do Stanów Zjednoczonych wymaganego w ramach procedury FMS (Foreign Military Sales) zapytania LoR (Letter of Request) na dostawę sześciu kolejnych baterii ZROP-SZ Patriot/IBCS. W dniu 28 czerwca br. poznaliśmy zakres i maksymalną wycenę polskiego wniosku. Informacje takie zostały zawarte w komunikacie amerykańskiej agencji ds. współpracy obronnej DSCA (Defense Security Cooperation Agency). Zgodnie z jego treścią, Departament Stanu udzielił zgody na zakup przez Polskę między innymi: 48 wyrzutni M903, do 644 pocisków rakietowych PAC-3 MSE, 12 stacji radiolokacyjnych GhostEye (LTAMDS). Koszt całości zamówienia oszacowano wówczas na maksymalnie 15 mld USD netto.
Dziś podpisane umowy są rezultatem ww. zgody. Warto jednak podkreślić, że w rezultacie przeprowadzonych negocjacji cenę zamówienia udało się obniżyć z 15 mld USD netto do 9,3 mld USD netto. Przejdźmy do szczegółów zawartych kontraktów.
Pierwsza z umów LOA (Letter of Acceptance) o wartości 1,2 mld USD netto (ok. 6,1 mld PLN brutto), przewiduje w latach 2026-2029 dostawę 48 wyrzutni M903, które zostaną wyprodukowane prawdopodobnie w ramach offsetu przez polskie firmy. W I fazie programu Wisła za ich produkcję odpowiadała HSW S.A., moduły elektroniki DLTM do nich dostarczyły zakłady WZE S.A., a siłowniki zakłady ZM Tarnów S.A.
Najdroższym elementem polskiego zamówienia na II fazę programu Wisła są pociski Lockheed Martin PAC-3 MSE. Fot. Lockheed Martin.
Druga z umów LOA wyceniona na 4,4 mld USD netto (ok. 22,5 mld PLN brutto), dotyczy dostawy w latach 2026-2029 niezbędnego zapasu pocisków rakietowych PAC-3 MSE.
Zakupione pociski PAC-3 MSE produkowane są przez koncern Lockheed Martin (komponenty do nich produkują już także polskie firmy) i zaprojektowane zostały głównie z myślą o zwalczaniu głowic taktycznych pocisków balistycznych, w tym manewrujących. PAC-3 MSE posiada aktywny, radiolokacyjny (pracujący w częstotliwości Ka) system samonaprowadzania z radiokorekcją. Rakietę wyposażono w poprzeczne silniczki manewrowe ACM (Attitude Control Motors) zapewniające wysoką manewrowość i możliwość bezpośredniego trafienia w cel (hit-to-kill). W stosunku do starszych pocisków PAC-3 CRI, wersja MSE posiada nowy dwuzakresowy silnik rakietowy, który zwiększa o połowę jego zasięg i umożliwia zwalczanie celów na większym pułapie. Kolejną modyfikacją jest zwiększenie powierzchni sterowych, co ma znacznie poprawić manewrowość na dużych wysokościach i umożliwić lepszą zdolność zwalczania szybszych i nowocześniejszych rakiet.
Trzecia umowa LOA obejmuje zakup 12 stacji radiolokacyjnych Raytheon GhostEye opracowanych w ramach amerykańskiego programu LTAMDS (Lower Tier Air and Missile Defense Sensor). Dostawa radarów ma nastąpić w latach 2026-2029, a wartość umowy wynosi 3,7 mld USD netto (18,9 mld PLN brutto).
Wyrzutnia M903 na której można zamontować do 12 pocisków rakietowych PAC-3 MSE. Fot. plut. Aleksander Perz/18. DZ.
Podpisane dziś umowy na dostawy poprzedziły umowy offsetowe zawarte 25 sierpnia br. z amerykańskimi firmami Lockheed Martin Global Inc. oraz Raytheon Company o łącznej wartości ok. jednego mld PLN. Realizacja zobowiązań offsetowych pozwolić ma (wg. informacji uzyskanej przez redakcję z MON) m.in. „na rozwój obszarów związanych z budową laboratorium projektowania rakiet Hardware in the Loop, produkcją silników rakietowych, kontenerów startowych, radarów LTAMDS, a także poszerzenia zdolności serwisowych samolotów F-16 i C-130 Hercules. W rezultacie zawartych umów offsetowych w Polsce ma powstać zaplecze usługowo-naprawcze i produkcyjne wspierające system Wisła, składający się m.in. z takich elementów jak radar LTAMDS i rakiety PAC-3 MSE”.
Poza podpisanymi dziś kontraktami jeszcze w tym roku można spodziewać się podpisania umowy na dostawy elementów systemu dowodzenia IBCS (dla II fazy programu Wisła i programu Narew) wraz z integracją polskich radarów z systemem IBCS (Bystra, Sajna, P-18PL, SPL) oraz integracją z IBCS pocisków z rodziny CAMM. W ciągu kilku najbliższych tygodni powinna zostać opublikowana zgoda amerykańskiego Departament Stanu na dokonanie takiego zakupu w trybie FMS.
Kolejne planowane umowy w ramach II fazy programu Wisła będą dotyczyły zamówienia polskich komponentów dla sześciu baterii Patriot/IBCS, w tym m.in.: ciężarówek Jelcz, mobilnych węzłów łączności, kontenerowych kabin dowodzenia, czy systemów radiolokacyjnych P-18PL i SPL. W przypadku radarów P-18PL podpisania umowy na dostawę pierwszej partii liczącej cztery zestawy można się spodziewać jeszcze w tym roku.
W skład pojedynczej baterii ZROP-SZ Patriot/IBCS będą wchodziły dwie jednostki ogniowe (JO), a w każdej JO znajdą się m.in.: 4 wyrzutnie M903 i jedna stacja radiolokacyjna GhostEye. Na jednej wyrzutni M903 można zamontować do 12 kontenerów z pociskami rakietowymi PAC-3 MSE.
ZROP-SZ Patriot/IBCS wejdą na wyposażenie dywizjonów rakietowych Obrony Powietrznej (drOP) z 3. Warszawskiej Brygady Rakietowej Obrony Powietrznej oraz pułków przeciwlotniczych Wojsk Lądowych.
I faza programu Wisła
Realizację programu Wisła w ramach I fazy rozpoczęła podpisana 28 marca 2018 roku główna umowa LOA o wartości 4,63 mld USD netto (ok. 21 mld PLN brutto) przewidującą dostawę w latach 2022-2023 (początkowo do końca 2022 roku) dwóch pierwszych baterii ZROP-SZ Patriot/IBCS, w tym:
- 4 sektorowych radarów kierowania ogniem Raytheon AN/MPQ-65;
- 16 naczepowych wyrzutni M903 pozwalających na transport do 12 kontenerów z pociskami PAC-3 MSE (zostaną wyprodukowane w ramach offsetu przez HSW S.A.);
- 208 szt. pocisków rakietowych PAC-3 MSE (główny koszt kontraktu);
- 6 stanowisk centrum operacji bojowych EOC (Engagement Operation Center) systemu IBCS;
- 12 stacji przekaźnikowych sieci IFCN (Integrated Fire Control Network), zapewniającej warstwę komunikacyjną systemu IBCS.
Zakupiony pierwszy dywizjon systemu Wisła (dwie baterie) pozwolił na przezbrojenie 37. drOP z Sochaczewa. Więcej o umowie głównej na I fazę progrmu Wisła można przeczytaj TUTAJ.
Poza ww. kontraktem głównym wycenionym na ok. 21 mld PLN brutto, w ramach I fazy programu Wisła w latach 2018-2021 podpisano także dodatkowo kolejnych 11 następujących umów o łącznej wartości ok. 1,2 mld PLN brutto:
- Umowa na realizację szkolenia w Polsce przez specjalistów amerykańskich (Mobile Training Teams - MTT), podpisana z U.S. Army Security Assistance Command (FMS) 4 września 2018 roku, z terminem realizacji w 2023 roku, o wartości 25,2 mln PLN;
- Umowa na realizację szkolenia w Stanach Zjednoczonych przez specjalistów armii amerykańskiej, podpisana z TRADOC - U.S. Army Training and Doctrine Command (FMS) 4 września 2018 roku, z terminem realizacji w latach 2020-2022, o wartości 34,0 mln PLN;
- Umowa na dostawę 8 szt. terminali MIDS z modułem kryptograficznym, podpisana z U.S. Navy International Programs Office (FMS) 4 września 2018 roku, z terminem realizacji w latach 2018-2022, o wartości 14,6 mln PLN;
- Umowa na dostawę 73 szt. samochodów ciężarowych Jelcz w kilku wersjach (wraz z aneksem z 2020 r. o wartości 6,2 mln PLN i wydłużającym zakończenie dostaw z 2022 roku na 2023 rok) podpisana z firmą Jelcz Sp. z o.o. 17 maja 2019 roku, z terminem dostaw w latach 2019-2023, o wartości 230,0 mln PLN;
- Umowa na dostawę urządzeń kryptograficznych, zawarta z rządem Stanów Zjednoczonych (FMS), w dniu 22 lipca 2019 roku, z terminem dostaw w latach 2019-2022, o wartości 1,4 mln PLN;
- Umowa na dostawę 8 szt. samochodów transportowo–załadowczych (STZ) tj. ciężarówek Jelcz P882.57 (T23) z platformą ładunkową i żurawiem dookólnym HIAB 144 ATD-2 oraz z przyczepą terenową, wraz z pakietem szkoleniowym i logistycznym, podpisana z WZU S.A. 16 grudnia 2019 roku, z terminem dostaw w latach 2019-2022, o wartości 56,0 mln PLN;
- Umowa na wsparcie inżynierskie w obszarze zarządzania technicznymi aspektami systemu (pierwsza umowa z kilku zawartych) z Instytutem Technicznym Wojsk Lotniczych 4 października 2019 roku, z terminem realizacji w latach 2019-2021, o wartości 5,0 mln PLN;
- Umowa na dostawę systemu maskowania i pozoracji podpisana z Konsorcjum: Miranda Sp. z o.o. (lider), LUBAWA S.A., Wojskowy Instytut Techniki Inżynieryjnej 8 lipca 2021 roku, o wartości 69,9 mln PLN (w tym część opcjonalna o wartości 33,3 mln PLN);
- Umowa na dostawę 4 szt. mobilnych węzłów łączności MCC1 wraz z pakietem szkoleniowym, logistycznym oraz wsparciem technicznym, zawarta z WZŁ Nr 1 S.A. 30 listopada 2021 roku, z terminem realizacji w latach 2021-2024, o wartości 233,0 mln PLN;
- Umowa na dostawę 14 szt. kontenerowych kabin dowodzenia i kierowania walką systemu IBCS w trzech wersjach: F-OPS (Future Operations) - 2 szt., C-OPS (Current Operations) - 6 szt. i E-OPS (Engagement Operations) - 6 szt., zawarta z Konsorcjum: WZE S.A., WZU S.A. oraz WZŁ nr 1 S.A. 6 września 2022 roku, z terminem realizacji w latach 2024-2025, o wartości 505,8 mln PLN;
- Umowa na opracowanie systemu wsparcia procesu nadzoru eksploatacji pojazdów Wisła wraz z budową toru testowego, podpisana z Wojskowym Instytutem Techniki Pancernej i Samochodowej 28 października 2021 roku.
(TD)