2025-09-03 07:51:02
MSPO 2025: Jaśmin łączy służby
System Zarządzania Kryzysowego Jaśmin opracowany przez bydgoską spółkę Teldat od ponad roku wspiera wojsko oraz inne służby państwowe w prowadzeniu działań w następstwie katastrof naturalnych czy działań wzmacniających bezpieczeństwo granic Polski. Podczas MSPO 2025 spółka Teldat zaprezentowała przenośny integrator systemów łączności – zmorę każdej operacji, w której uczestniczą połączone siły zadaniowe różnych formacji, służb i administracji. W Kielcach na stoisku firmy Teldat, oprócz dobrze już znanych rozwiązań rodziny Jaśmin, pojawiła się także odpowiedź na komunikacyjny „blackout”.
Zaprezentowany przez Teldat na MSPO 2025 przenośny multi integrator, pełniący rolę przenośnego/mobilnego centrum zarządzania kryzysowego, umożliwiający integrację wszystkich środków łączności.
Połączoność to nie tylko działanie wojska na polu walki, ale i współdziałanie Sił Zbrojnych, Policji, Straży Pożarnej (państwowej i ochotniczej), straży gminnych i miejskich, służb energetycznych i gazowych, placówek medycznych czy administracji - w działaniach ratunkowych i generalnie kryzysowych, na przykład mających miejsce w trakcie powodzi. Ostatni wykraczający poza lokalne skutki przykład takich działań mieliśmy we wrześniu 2024 roku wraz z powodzią na południu kraju. Potrzebę prowadzenia przygotowań i reakcji na takie zdarzenia widać zresztą praktycznie co roku, czego przykładem z kolei była działalność rządowego sztabu kryzysowego nawet i w ostatnich tygodniach.
Każda z formacji, służb czy struktur administracji dysponuje nie tylko własnymi narzędziami, ale wręcz odosobnionymi sieciami łączności. Od wielu lat nie ma w Polsce możliwości, aby pomiędzy uczestnikami działań kryzysowych istniała jedna platforma wymiany informacji i komunikatów. Nie ma integracji systemu, są systemowe „silosy” działające w oderwaniu od innych. Najlepszym „przyjacielem” dowodzących do kontaktu między strukturami są zwykle telefony komórkowe, co nie zawsze jest możliwe (uszkodzenie infrastruktury telefonii komórkowej, czego doświadczono w 2024 roku), a nie jest także w pełni praktyczne.
Wojska Obrony Terytorialnej postrzegane są jako inicjator wielu aktywności dla poprawy skuteczności swoich działań próbujący przebić się przez często za bardzo skostniałą biurokrację wojskową. Dołóżmy do tego i podstawowe zadania WOT, do których należy wspieranie społeczeństw w sytuacjach kryzysowych. Nie dziwi więc, że to właśnie WOT wykorzystał System Zarządzania Kryzysowego Jaśmin użyczony na czas operacji „Feniks” prowadzonej w 2024 roku na południu kraju.
Firma Teldat wsparła wówczas działania wojskowych nie tylko swoim wyposażeniem, ale także specjalistami, choć trzeba zaznaczyć, że Terytorialsi po przeszkoleniu bardzo szybko pozyskali własnych operatorów dla SZK Jaśmin. Dzięki systemowi można było zintegrować działalność wielu służb, a obecność „kryzysowego” Jaśmina stała się multiplikatorem zdolności ludzkich i sprzętowych. Co ciekawe, SZK Jaśmin wykorzystywany był nie tylko w trakcie operacji „Feniks”, ale trafił również jako element zarządzania operacją wzmacniającą kontrolę zachodniej granicy Polski, w której to duży udział mają brygady WOT.
System Zarządzania Kryzysowego Jaśmin po raz pierwszy szerzej zaprezentowano służbom na początku 2022 roku. Mowa o wyspecjalizowanym zautomatyzowanym systemie, wchodzącym w skład całej rodziny platformy Jaśmin (Wielodomenowego Systemu Systemów Zarządzania Walką i Łączności), znanej głównie z rozwiązań wojskowych.
Na SZK Jaśmin składa się głównie specjalistyczne oprogramowanie (w tym aplikacja wykorzystywana np. na tabletach, komputerach, telefonach), a także dedykowany sprzęt teleinformatyczny pozwalający na pełne zarządzanie systemem. SZK Jaśmin przewidziano dla wszystkich szczebli systemu zarządzania kryzysowego (gmina–miasto/powiat–województwo-kraj) i jego zadaniem jest ogarnięcie często występującego wręcz chaosu komunikacyjnego.
Nowością pokazaną na MSPO 2025 jest integrator SZK Jaśmin. Mowa o przenośnym urządzeniu wielkości walizki, do której podpinamy pojedyncze np. radiotelefony pracujące w systemach poszczególnych formacji czy służb. Dzięki temu w dosyć prosty sposób powstaje platforma integrująca łączność i wymianę danych (można w SZK Jaśmin np. pliki video, w tym wykonane przez powietrzne bezzałogowce, co zdecydowanie poprawia świadomość dowodzących operacją i tym samym skuteczność decyzji).
Stacja BTS 5G na sytuacje blackoutu telefonii komórkowej, podnoszący możliwość przywrócenia jej pracy. Zdjęcia: Marusz Cielma/Dziennik Zbrojny
Ciekawostką z kieleckiego salonu jest prezentacja także przenośnej stacji BTS 5G. Tego rodzaju urządzenie lokalnie stworzyć ma podstawy do odtworzenia telefonii komórkowej, która nie funkcjonuje na terenach dotkniętych kataklizmem.
SZK Jaśmin nie został dotychczas pozyskany przez Siły Zbrojne RP czy inne struktury państwowe, ale to prawdopodobnie kwestia czasu. System bezpośrednio wpisuje się nawet w założenia Krajowego Planu Odbudowy (KPO), w ramach którego zamierza się podnieść odporność państwa. Trudno sobie wyobrażać podnoszenie takiej odporności bez teleinformatycznych systemów działających na rzecz wielu służb, nie tylko w czasie konfliktu zbrojnego, ale i zdarzających się coraz częściej katastrof naturalnych i technicznych.
O Systemie Zarządzania Kryzysowego Jaśmin możesz przeczytać TUTAJ, o kompleksowym wielodomenowym Jaśminie powstałym na potrzeby zarządzania polem walki, na szczeblu brygad i wyżej wprowadzonych do Sił Zbrojnych RP - zapraszamy do lektury TUTAJ.
(MC)
