2024-09-06 11:04:07
MSPO 2024: Premiera polskiego zestawu integracyjnego A-KIT dla systemu IBCS
Podczas tegorocznych targów MSPO, Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Centrum Techniki Morskiej S.A. (CTM) po raz pierwszy zaprezentował, opracowany przez tę firmę zestaw integracyjny A-KIT, który pozwala na podłączenie do amerykańskiego systemu dowodzenia IBCS polskich sensorów i efektorów. To rezultat umów offsetowych zawartych w ramach I fazy programu Wisła, a także umowy podwykonawczej z 29 listopada 2022 roku podpisanej pomiędzy CTM a Wojskowymi Zakładami Łączności Nr 1 S.A. (WZŁ-1). Na podstawie tego kontraktu WZŁ-1 zleciły CTM dostawę zestawów integracyjnych A-KIT w wersji dla radaru Bystra, które mają zostać zamontowane w produkowanych przez WZŁ-1 mobilnych węzłach łączności MCC, stanowiących element polskiej konfiguracji systemu Patriot/IBCS.
Zestaw integracyjny A-KIT opracowany przez OBR Centrum Techniki Morskiej S.A. Fot. Tomasz Dmitruk/Dziennik Zbrojny.
W ramach offsetu dla I fazy programu Wisła, której celem było pozyskanie dwóch pierwszych baterii systemu naziemnej obrony powietrznej średniego zasięgu Patriot wraz z systemem dowodzenia IBCS (Integrated Battle Command System), początkowo CTM miało uzyskać technologie i wiedzę związane z elementami podsystemu łączności IFCN (Integrated Fire Control Network) wykorzystywanego w IBCS. Docelowo jednak zakres ten zmieniono i zgodnie z aneksem do umowy offsetowej zawartym w 2021 roku, CTM stało się beneficjentem technologii i wiedzy niezbędnych m.in. do opracowania zestawu integracyjnego A-KIT, będącego jednym z istotnych elementów IBCS.
Jednym z wielu kontraktów zawartych w ramach I fazy programu Wisła, była podpisana pomiędzy Inspektoratem Uzbrojenia a WZŁ-1 30 listopada 2021 roku umowa na dostawę czterech mobilnych węzłów łączności MCC1 (Mobile Communication Centers). Termin jej zakończenia wyznaczono na 2024 rok. W celu realizacji tego zamówienia, 29 listopada 2022 roku pomiędzy WZŁ-1 a CTM zawarty został kontrakt podwykonawczy, na dostawy przez CTM zestawów integracyjnych A-KIT, dla zdolnej do przerzutu stacji radiolokacyjnej Bystra, a także na opracowanie symulatora tego radaru. Zgodnie z planem, opracowany zestaw A-KIT ma stanowić m. in. wyposażenie wyprodukowanych przez WZŁ-1 pojazdów MCC1, do których z kolei będzie mógł zostać podłączony radar Bystra.
Ważnym elementem systemu dowodzenia IBCS, zamówionego przez Polskę na potrzeby programów naziemnej obrony powietrznej średniego zasięgu Wisła i krótkiego zasięgu Narew są węzły łączności IFCN (tzw. IFCN Relay), wykorzystywane do podłączenia do IBCS m.in. radarów i wyrzutni rakiet. W polskiej konfiguracji ich rolę będą pełniły docelowo mobilne węzły łączności MCC. Aby takiego podłączenia można było dokonać, opracowano również dwa rodzaje zestawów integracyjnych typu A i B (odpowiednio nazywanych A-KIT i B-KIT). Zapewniają one możliwość podłączania do IBCS poszczególnych komponentów sprzętowych (radarów i wyrzutni) zgodnie z zasadą “podłącz i walcz” (plug and fight). Ich rolą jest tłumaczenie informacji przekazywanych (w obu kierunkach) między IBCS, a podłączonym sprzętem, przy czym do zestawu B-KIT podłącza się system IBCS, a do zestawu A-KIT radary i wyrzutnie, natomiast oba zestawy A-KIT i B-KIT są łączone ze sobą za pomocą ustandaryzowanego interfejsu.
I tak, zestaw integracyjny A-KIT, to w praktyce serwer, opracowywany przy współpracy producenta radaru lub wyrzutni, posiadający interfejsy komunikacji zgodny (fizycznie, elektrycznie i logicznie) z tymi urządzeniami oraz potrafiący przesyłać od tych i do tych urządzeń informacje w formacie dla nich zrozumiałym. Do tego celu konieczne jest przetwarzanie danych na najwyższej, siódmej warstwie w modelu ISO/OSI, czyli warstwie aplikacyjnej. A-KIT dokonuje bowiem m.in.: transmisji depesz, ich tłumaczenia oraz odpowiada za nadawanie im właściwego kontekstu i to wszystko w czasie rzeczywistym. A-KIT posiada także interfejs umożliwiający podłączenie do zestawu integracyjnego B-KIT i komunikowanie się z nim.
Natomiast, zestaw integracyjny B-KIT, to urządzenie opracowywany przez producenta systemu dowodzenia IBCS (Northrop Grumman), potrafiące przesyłać od tego i do tego oprogramowania informacje w formacie dla niego zrozumiałym. Posiada także interfejs umożliwiający podłączenie do zestawu integracyjnego A-KIT i komunikowanie się z nim. Standardowo B-KIT montowany jest jako element stanowisk dowodzenia EOC lub IFCN Relay, zapewniając bezpośrednią komunikację z IBCS.
Dzięki zestawom A-KIT i B-KIT, mamy ustandaryzowany sposób integracji dowolnego radaru lub wyrzutni rakiet z systemem dowodzenia IBCS, niezależnie jaka firma jest ich producentem, bez konieczności przekazywania firmie Northrop Grumman pełnej wiedzy o technologiach wykorzystanych w podłączanych do IBCS radarach i wyrzutniach. Dzięki temu, że to CTM opracowuje A-KIT dla podłączanego do IBCS polskiego sprzętu (w pierwszej kolejności radaru Bystra), możliwe jest zachowanie przez Polskę wysokiego poziomu poufności dotyczącego tego sprzętu.
Zestaw integracyjny A-KIT w polskiej wersji został opracowany przez firmę CTM, przy współpracy z firmą Transbit Sp. z o.o. (podwykonawca CTM), przy czym CTM odpowiadało za opracowanie oprogramowania i jego integrację z urządzeniem oraz testy, natomiast firma Transbit wykonała część sprzętową urządzenia, ale zgodnie z wymaganiami określonymi przez CTM. A-KIT, to w praktyce niewielki serwer z oprogramowaniem, chłodzony pasywnie (bez wentylatorów) i zasilany zewnętrznie prądem stałym (z pojazdu czy kabiny dowodzenia). Wewnątrz A-KIT, tak jak typowy serwer, składa się procesorów, pamięci RAM, dysków SSD na których zainstalowane jest oprogramowanie oraz interfejsów wejścia i wyjścia. Najważniejszą częścią A-KIT jest jednak oprogramowanie, którego nie widać, a którego opracowanie wymagało dużego wysiłku. Już przed podpisaniem umowy offsetowej CTM rozpoczęło budowę wydzielonego do tego celu zespołu programistów, po to by być gotowym na zaawansowany proces szkoleń offsetowych. Zakończyły się one z sukcesem, a ich efektem było uzyskanie zdolności do wykonania oprogramowanie A-KIT generic, które zostało przetestowane wspólnie ze stroną amerykańską i zaprezentowane przedstawicielom MON.
Opracowane przez CTM urządzenie będzie w najbliższych tygodniach testowane najpierw z wykorzystaniem symulatora stacji radiolokacyjnej Bystra (również opracowanego przez CTM), a następnie z wykorzystaniem samego radaru jak i mobilnego węzła łączności MCC1.
Zestaw integracyjny A-KIT może nie jest wielkim urządzeniem, ale ma istotne znaczenie dla wdrożenia w Wojsku Polskim systemu dowodzenia IBCS oraz zachowania suwerenności technologicznej polskich elementów integrowanych z tym systemem.
(TD)
