• Tweet

MSPO 2025: Radary Pasywnej Lokacji zamówione

     Podczas XXXIII Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Kielcach, 2 września br. podpisana została umowa na dostawę Radarów Pasywnej Lokacji (RPL) dla przeciwlotniczych i przeciwrakietowych zestawów rakietowych krótkiego zasięgu Narew. Zamówienie dotyczy dostawy łącznie 46 RPL (stacji), w tym 28 RPL w zamówieniu gwarantowanym (7 zestawów – Systemów Pasywnej Lokacji - SPL) i 18 RPL w opcji (4 zestawy SPL i dwie dodatkowe stacje/radary). Wartość części gwarantowanej kontraktu wynosi ok. 3,9 mld PLN brutto, a zamówienia opcjonalnego ok. 1,9 mld PLN brutto. Dostawy zaplanowano na lata 2030-2038.

Zestaw SPL, w skład którego wchodzą cztery RPL, określany jest także czasami nazwą PET/PCL, pochodzącą od anglojęzycznych skrótów wykorzystywanych w tym systemie technologii detekcji celów, tj. PET i PCL. Fot. Krzysztof Gumul/WCEO.

  Umowa zawarta została pomiędzy Agencją Uzbrojenia a konsorcjum PGZ-NAREW w składzie: Polska Grupa Zbrojeniowa S.A. (lider), Huta Stalowa Wola S.A., Jelcz Sp. z o.o., Mesko S.A., Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Centrum Techniki Morskiej S.A., PCO S.A., PIT-Radwar S.A., Wojskowe Zakłady Łączności Nr 1 S.A., Wojskowe Zakłady Uzbrojenia S.A., Wojskowe Zakłady Elektroniczne S.A. oraz Zakłady Mechaniczne Tarnów S.A. 

  Pozyskiwane w ramach dzisiaj podpisanej umowy Systemy Pasywnej Lokacji (SPL) wchodzą w skład budowanego systemu zintegrowanej wielowarstwowej obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowych. Ich walory techniczne i funkcjonalne pozwalają na zastosowanie tego typu radarów zarówno w systemie Narew jak i Wisła. Tym samym stanowią całkowite dopełnienie funkcjonującego dzisiaj, jak i budowanego systemu detekcji i identyfikacji w zakresie obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej.

  SPL wyposażony jest w dwa podsystemy PET (Passive Emitter Tracking) i PCL (Passive Coherent Location), a dzięki modułowi fuzji, możliwe jest połączenie sygnałów z obu podsystemów. W skład pojedynczego SPL (zestawu) wchodzą cztery Radary Pasywnej Lokalizacji, identyczne pod względem sprzętu i oprogramowania. Dopiero połączenie sygnałów z tych czterech stacji daje możliwość precyzyjnej lokalizacji obiektu powietrznego.

  Podsystem PET bazuje na wykrywaniu sygnałów generowanych przez nadajniki pokładowe obiektów powietrznych, takie jak radary pokładowe, łącza komunikacyjne, IFF (system swój-obcy) i systemy nawigacyjne. Podsystem PCL do detekcji wykorzystuje natomiast sygnały pochodzące od nadajników okazjonalnych, takich jak radio FM, DVB-T, czy GSM, które rozproszone na obiektach powietrznych i odebrane przez poszczególne stacje pozwalają na detekcję i lokalizację tych obiektów. Połączenie podsystemów PCL i PET oraz zastosowanie modułu fuzji skutkuje: zwiększeniem prawdopodobieństwa detekcji, większą precyzją lokalizacji oraz stabilniejszym śledzeniem celu, a także poprawą funkcjonalności klasyfikacji typu celu powietrznego poprzez analizę sygnałową.

  Potrzeby Wojska Polskiego w zakresie SPL zdefiniowane w "Planie Modernizacji Technicznej na lata 2021-2035” określone zostały na poziomie aż 63 zestawów tj. 252 RPL (co wydaje sie wartością zawyżoną). Dzisiejsza umowa zapewni zatem realizację ok. 11% potrzeb, a w przypadku uruchomienia opcji 18% potrzeb. Choć radary zamówiono jako elment systemów naziemnej obrony powietrznej (zestawów Wisła i Narew), to nie można wykluczyć, że stacje przewidziane w części opcjonalnej trafią na wyposażenie Wojsk Radiotechnicznych. 

  SPL powstał na podstawie pracy rozwojowego na „Opracowanie sytemu radiolokacji pasywnej na potrzeby zestawów rakietowych obrony powietrznej (ZROP)”, którego wykonawcą było konsorcjum w składzie: PIT-RADWAR S.A. (lider), Politechnika Warszawska i AM Technologies Sp. z o.o. Sp.k. na podstawie umowy nr DOBR/0043/R/ID1/2012/03 z 18 grudnia 2012 roku o wartości 89,6 mln PLN, z dofinansowaniem ze środków Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) w wysokości 80 mln PLN. Badania kwalifikacyjne systemu rozpoczęto w marcu 2022 roku i zakończono 15 grudnia 2023 roku.

  SPL składa się z kilku podsystemów. W zakresie wykorzystywania technologii PET są to:

• Podsystem COMINT służący do wykrywania i analizowania sygnałów systemów komunikacyjnych (radiowych). Pracuje w zakresie od 20 MHz do 6 GHz. Pozwala on na lokalizację obiektów powietrznych które wykorzystują łączność radiową, bez wykorzystania której nie jest praktycznie możliwe np. zdalne sterowanie BSP.
• Podsystem ELINT pracujący w zakresie od 500 MHz do 18 GHz służący do wykrywania i analizowania sygnałów emitowanych przez pokładowe stacje radiolokacyjne.
• Podsystem NAV służący do wykrywania i analizowania sygnałów nawigacyjnych, które służą statkom powietrznym do określania ich pozycji.
• Podsystem IFF służący do wykrywania i analizowania sygnałów transponderów oraz interrogatorów systemów swój-obcy (IFF) statków powietrznych, platform naziemnych i platform nawodnych.

  W zakresie wykorzystywania technologii PCL, SPL wykorzystuje trzy następujące podsystemy analizujące sygnały generowane przez tzw. nadajniki okazyjne:

• Podsystem FM służący do wykrywania i analizowania sygnałów generowanych przez naziemne nadajniki radiowe pracujące w paśmie 88-108 MHz,
• Podsystem DVB-T służący do wykrywania i analizowania sygnałów generowanych przez naziemne nadajniki telewizji cyfrowej,
• Podsystem GSM służący do wykrywania i analizowania sygnałów generowanych przez naziemne nadajniki telefonii komórkowej.

  Sygnały: FM, DVB-T i GSM po odbiciu od obiektów powietrznych są odbierane przez anteny podsystemów PCL i przetwarzane cyfrowo przez złożone algorytmy w celu wytworzenia plotów bistatycznych. Zgodnie z początkowymi założeniami podsystem PCL miał charakteryzować się zasięgiem rzędu 150 km oraz możliwością śledzenia do 120 celów, w tym grupowych, łączących i rozdzielających się.

  SPL mają zapewnić możliwość ciągłego śledzenia przestrzeni powietrznej (czego nie mogą robić aktywne stacje radiolokacyjne bez ryzyka ich namierzenia i zniszczenia przez przeciwnika) i przekazywania zebranych danych do zestawów rakietowych obrony powietrznej (ZROP) zarówno średniego zasięgu kr. Wisła jak i krótkiego zasięgu kr. Narew. Dzięki temu ZROP będą musiały włączać swoje aktywne stacje radiolokacyjne kierowania ogniem (LTAMDS/GhostEye, AN/MPQ-65, Sajna, czy Bystra) tylko na krótko i dopiero w końcowej fazie naprowadzania, co znacząco zwiększy ich przeżywalność na współczesnym polu walki. Dodatkowo SPL umożliwią wstępne wykrycie obiektów zbudowanych w technologii stealth i o niskiej skutecznej powierzchni odbicia radiolokacyjnego (SPO), co ułatwi ich detekcję przez stacje kierowania ogniem ZROP. We wstępnym wykrywania celów SPL będą mogły współpracować z zamówionymi w grudniu 2023 roku radarami dalekiego zasięgu P-18PL pracującymi w paśmie metrowym.

(TD z wykorzystaniem komunikatu Agencji Uzbrojenia)

• Tweet